Αυλαία, ασύστατοι! Αιμορραγούν ως και οι πέτρες, σ’ αυτόν τον άνυδρο καιρό! ΑΥΛΑΙΑ (Γ. Μπλάνας, Στασιωτικό 53o)

29/9/08

Γκαγκάνα

Μικρές Απολαύσεις, Βασίλι Καντίνσκι,1913, ελαιογραφία, μουσείο Guggebheim, Ν. Υόρκη


Τελειώνοντας σήμερα το αφιέρωμά μας στη Ρωσία, ως χώρα του μήνα, στα τερατάκια της και στον Β. Καντίνσκι παρουσιάζουμε ένα πουλί που μόνο τέρας δεν μπορεί να το χαρακτηρίσει κάποιος. Οι Ρώσοι του είχαν αναθέσει τη βαριά ευθύνη να κρατά τον ουρανό• αντίθετα από τους αρχαίους Έλληνες που ο φόβος τους είχε να κάνει με το ενδεχόμενο να πέσει η Γη. Ίσως γι΄ αυτό να επέλεξαν έναν άνθρωπο να τη συγκρατεί• αντίθετα από τους Ρώσους που προτίμησαν ένα πουλί. Άλλωστε γι΄αυτούς ο ουρανός ήταν απλά η στέγη της γης τους. Ανεξάρτητα από το ποιος έχει δίκιο εδώ έχουμε να κάνουμε με τον Γκαγκάνα.

Το μυστήριο νησί Μπουγιάν, έξω από τη Ρωσία, το φυλάει ο Γκαγκάνα, ένα τεράστιο και πανέμορφο πουλί, με ράμφος σιδερένιο και νύχια χάλκινα. Γυρίζει γύρω από τη βελανιδιά, που κρατάει τον ουρανό να μην πέσει, και δεν αφήνει κανέναν να πλησιάσει.

----

28/9/08

Το θραύσμα και η ολότητα

Χειρόγραφο του Δ. Σολωμού
πηγή: wikimedia


Την Παρασκευή που μας πέρασε στο Ανεμολόγιο συζητήθηκε η «ελληνικότητα». Στο blog της εκπομπής εκτός από τα ενδιαφέροντα, πάντα, σχόλια μνημονεύθηκε ιδιαίτερα το «καυτό» θέμα της ελληνικής γλώσσας και του ρόλου της, στο βαθμό που αποτελεί προσδιοριστικό παράγοντα της διαφορετικότητάς μας.

Οι «Γεφυρισμοί» αναδημοσιεύουν σήμερα το άρθρο του ποιητή Γιώργου Μπλάνα με το οποίο παρουσιάζει την συλλογή «Οι Αλληλουχίες των Θραυσμάτων» του Στέφανου Ροζάνη, στις «
Αναγνώσεις» της Κυριακάτικης Αυγής. Όπως θα διαπιστώσετε και σεις, δικαιολογημένα ο πρόλογος χαρακτηρίζεται από τον ίδιο τον συγγραφέα «υπερβολικά αιχμηρός». Αιχμηρός όχι μόνο για την ποίηση αλλά κυρίως για την απαξίωσή της από την ίδια την Πολιτεία. Στη συνέχεια παραθέτουμε αυτούσιο το κείμενο το οποίο τιτλοφορείται, επίσης, «Το θραύσμα και η ολότητα».

«Η ποίηση», σημειώνει ο Μάρτιν Χάιντεγγερ στο ποιητικό κείμενο φιλοσοφικής μαθητείας ...dichterisch wohnet der Mensch..., δεν μπορεί (στο πλαίσιο των πνευματικών χωραφιών που νέμεται ο σύγχρονος ευρωπαϊκός πολιτισμός) να εμφανιστεί με άλλο τρόπο παρά μόνο ως λογοτεχνία. (...) Ο τρόπος των ποιητών είναι να παραβλέπουν την πραγματικότητα. Ονειρεύονται αντί να δρουν. (...) Αυτό μπορεί να το ασπαστεί μόνο εκείνος ο οποίος ζει εκτός πραγματικότητας και αρνείται να δει τις κοινωνικές και ιστορικές συνθήκες στις οποίες υπόκειται σήμερα ο βίος των ανθρώπων –αυτός που οι κοινωνιολόγοι ονομάζουν συλλογικό».

Αρχίζω έτσι ένα κείμενο εκτίμησης της δυναμικής του πρόσφατου βιβλίου με ποίηση του Στέφανου Ροζάνη, όχι μόνο λόγω της ιδιαίτερης σχέσης του με τη φιλοσοφία -πράγμα που θα ήταν ήδη ένας ανεπίτρεπτος σκεπτικός ελιγμός με στόχο την εγκαθίδρυση κάποιου πλεονεκτήματος- αλλά επειδή η ουσία –το τι και το πώς- της ποίησης στη σημερινή Ελλάδα βρίσκεται σε μόνιμη έκλειψη. Πολύ μακριά από τους ήδη παλαιούς στοχαστικούς προσανατολισμούς του ευρωπαϊκού μεταπολέμου, καθηλωθήκαμε σε μια συρρικνωμένη -και εν πολλοίς αποικιακού τύπου- θεωρία για την ποίηση, η οποία μπορεί να υφίσταται ως επίσημο εκπαιδευτικό εργαλείο μόνο στο βαθμό που αυτοαναιρείται. Ακόμα και αν προσπεράσουμε το γεγονός πως από αμιγώς θεωρητική άποψη η περίφημη συναισθηματική θεωρία (γι’ αυτήν μιλώ) βρίσκεται πολύ πιο πίσω από τον Αριστοτέλη -τουλάχιστον ως προς την ελληνική της εκδοχή- είμαστε υποχρεωμένοι να παραδεχθούμε πως αδυνατεί να καλύψει το μεγαλύτερο μέρος της μεταπολεμικής μας ποίησης, πράγμα που σημαίνει πως στο μέλλον -για να μην πούμε: ήδη από κάμποσες δεκαετίες- όσο περισσότερη καλή ποίηση θα γράφεται στην ελληνική γλώσσα, τόσο λιγότερη καλή ποίηση θα μπορεί να περάσει τις πόρτες των εκπαιδευτηρίων κάθε βαθμίδας. Καλώς, αφού η μόνη πραγματική ιστορική οντότητα είναι η ελληνική γλώσσα και, ίσως, η αδυναμία των μηχανισμών ενός ανίκανου κράτους να την προσανατολίσουν, να είναι η μοναδική της σωτηρία.

Νομίζω πως όποιος δεν έχει απόλυτη συναίσθηση των ορίων τού ανεπαρκούς έως επικίνδυνου για την πνευματική υγεία των διανοητών περιβάλλοντος εργασίας, εντός του οποίου ανέπτυξαν και αναπτύσσουν τις δραστηριότητές τους αξιολογότατοι στοχαστές, δεν μπορεί να εκτιμήσει ποιητικούς προσανατολισμούς όπως αυτός του Στέφανου Ροζάνη. Από εδώ και ο υπερβολικά αιχμηρός πρόλογος του παρόντος κειμένου.

Ο μαθηματικός, φυσικός, ειδικός της επικοινωνίας και μέλος του κύκλου διανοητών του περιοδικού Σημειώσεις και των εκδόσεων «Έρασμος», που συγκράτησαν τον στοχασμό στο σώμα της ποίησής μας, όταν η πανάρχαια αυτή τέχνη είχε ήδη φτάσει στο βαθμό μηδέν της πνευματικής δυναμικής της, συμπλέουσα αφενός με τη συναισθηματική θεωρεία και αφετέρου με την αποκαλυπτική νωθρότητα της θρησκευτικής «παράδοσης». Δεκατέσσερα ολιγοσέλιδα βιβλία με ποιήματα -από το 1966- μια συγκεντρωτική έκδοση (1980) και πλήθος δοκιμίων, υποτυπώνουν τα σημεία του πνευματικού ορίζοντα, εντός του οποίου ανέπτυξε τις τολμηρές δραστηριότητές του ως ποιητής και ως ιδιότυπος αρχαιολόγος του ρομαντισμού – με ιδιαίτερη προσήλωση στο έργο του Σολωμού και του Πάουντ. Αν και δεν υπήρξε ποτέ δεδηλωμένος ρομαντικός, ακολούθησε με απαράβατη συνέπεια τη μεγάλη –και ίσως ουσιαστική- αρχή του ριζοσπαστικού ρομαντισμού των Άγγλων Ωφελιμιστών, των Αμερικανών Υπερβατιστών και των Ιταλών Αντιμοναρχικών: ο στοχασμός δεν είναι στοιχείο ύφους, αλλά η ίδια η ουσία της ποίησης. Από εδώ και η συνήθειά του να διατυπώνει με ακρίβεια μάλλον παρά να ασχολείται με το στολισμό του ποιητικού λόγου. Έτσι, η αισθητική διάσταση των ποιημάτων του ταυτίζεται με την αίσθηση του σφαιρικού, συμπαγούς, σταθερού στην προστακτική υπερβατικότητά του λόγου. Δεν πρόκειται ούτε για τον Εικονισμό του Τόμας Έλιοτ, ούτε για τον Ομπζεκτιβισμό των Ουίλιαμς, Όπεν, Ζουκόβσκι. Τόσο ο Εικονισμός όσο και ο Ομπζεκτιβισμός οφείλουν τη σταθερότητα της έκφρασής τους στη διαύγεια των εικόνων που υποτυπώνει και στη σταθερότητα των φυσικών συμβόλων που χρησιμοποιεί• στην περίφημη ολότητα, δηλαδή.

Ο στίχος του Ροζάνη ταυτισμένος με την ολοκλήρωση της γνωστικής του περιεκτικότητας, μάλλον σχετίζεται με τη σολωμική επιμονή στην ολοκλήρωση μιας ιδέας που θα αναδείξει τη δύναμη με την οποία ένα τμήμα του κόσμου αντιμετωπίζει την ετερονομία του, προκειμένου να παραμείνει ο εαυτός του. Αν υπάρχει κάποια ολότητα εδώ, δεν είναι η ποιητική ενέργεια που μιμείται –καλύπτοντας τον πλατωνικό ολοκληρωτισμό- τον ίδιο τον Θεό, αλλά η προσπάθεια του ποιητικού υποκειμένου –ως τμήματος ή θραύσματος του όντος εν γένει- να ολοκληρώσει -με τη μαθηματική έννοια- την εξάρτησή του από το επέκεινα, από το κατεξοχήν Άλλο (για να υπαινιχθούμε την ενδεχόμενη συνεισφορά του Λάιμπνιτς στο χεγκελιανό σχήμα Αφέντη-Δούλου): τι άλλο κάνει η Μεσολογγίτισσα στους Ελεύθερους Πολιορκημένους και τι άλλο ο Ιώβ στη δυστυχία του; Όποιος επιχειρεί να αφαιρέσει από μια μητέρα ή έναν εργατικό άνθρωπο -όσο ασήμαντοι κι αν είναι- το πώς και τι τους, μοιραία μετατρέπεται σε αντικείμενο των σκέψεών τους. Στο εξής, δεν μπορεί να υπάρχει χωρίς τα θύματά του• ούτε το ποίημα χωρίς τα αντικείμενά του –όσο απροσδιόριστα και αν είναι.


Ιδού αυτή η ποιητική διαλεκτική: «Ό,τι δεν μου ανήκει χάνεται μαζί με τα υπάρχοντά μου/ Που με αποξενώνουν από τις αρρυθμίες των πόλεων και τους λαβυρίνθους του πλήθους/ Αυτό που μου αποστερείτε δεν είναι η μνήμη αλλά η ανάμνηση όσων δεν μου ανήκουν/ Και όσων άλλων προς στιγμήν απαίτησαν τη ζωή μου και απέτυχαν μάλλον από δική μου δειλία...» (σελ. 9) «Αυτό που μου αποστερείτε, Θεέ μου, Άλλε, Σκοτάδι Συμπαντικό, είναι η απόλυτα φυσική ετερονομία μου – και άρα η ταυτότητά σας», θα μπορούσε να πει ο Ιώβ. «Μάθετε τώρα να υπάρχετε εντός τής ξαφνικά εξεγερμένης συνείδησής μου. Την πατήσατε. Μαζί θα υπάρξουμε σ’ αυτόν τον γκρεμό». Το ίδιο θα μπορούσε να πει και η Μεσολογγίτισσα. Μόνο που, στη δεύτερη περίπτωση, διακυβεύεται η φυσική ετερονομία μιας εθνικής συνείδησης. Και μόνο που εδώ η φυσική αυτή ετερονομία μεταβλήθηκε σε πολιτική ταυτότητα, μετατρέποντας κάθε πνευματική σχέση σε χυδαίο σύνθημα –οπωσδήποτε βυθισμένο στη συναισθηματική έκλυση.

Δεν μπορώ να παρακάμψω την επιθυμία μου να διαβάσω τις Αλληλουχίες των Θραυσμάτων, ως μια -φιλοσοφικότερη της Ιστορίας- διερεύνηση του θραυσμένου ελληνικού κόσμου, όσο και αν –ή ίσως γι’ αυτό ακριβώς- το ποιητικό υποκείμενο θέτει τον εαυτό του καίρια στο κέντρο της θραύσης που προϋποθέτει ως ορίζοντα άρθρωσης του ποιήματος: «Επιμένει μέσα στα ερείπια σκορπώντας τον εαυτό του ακατάπαυστα/ Μαζεύει τις φωνές και τις μεγεθύνει/ Άλλοτε αλαλάζοντας κι άλλοτε ακούγοντας ολολυγμούς/ Κάνει τις άσαρκες εικόνες που από μακριά έρχονται/ Να παίρνουν τη λάμψη των ζωντανών/ Περιφρονώντας τις ελπίδες/ Που μέσα από τα ερείπια αναδύονται./ Αν ο θάνατος ήταν αφέντης θα ήταν από καιρό νεκρός» (σελ. 13). Ποιήματα σαν και αυτό το υπέροχο θέτουν με τόση διαφάνεια το περιβάλλον της Θραύσης, ώστε δεν υπάρχει αμφιβολία πως πρόκειται για την διαρκώς ακατόρθωτη Ελλάδα ή τη συνείδησή της, μια Ελλάδα και μια συνείδηση «αναίμακτη ετεροτοπία ενός τόπου κρυμμένου αφανέρωτου στα πυκνά φυλλώματα της βελανιδιάς» (σελ. 7).
-.

26/9/08

Της νύχτας τα καμώματα

ΤΑ ΣΧΟΛΙΑ ΕΔΩ ΔΕΝ ΠΡΟΕΓΚΡΙΝΟΝΤΑΙ
Είναι πολύς καιρός τώρα που η συζήτηση για την υποχρέωση των ιστολόγων να γράφουν επώνυμα έχει ανάψει. Στις αρχές του μήνα διάβασα το σχετικό άρθρο στο Preza TV όπου αναφέρεται ότι «το Υπουργείο Δικαιοσύνης ετοιμάζεται να καταθέσει νομοσχέδιο το οποίο θα θέσει όρια και προϋποθέσεις στη λειτουργία των blogs και θα καταργήσει την ανωνυμία τους». Στον ίδιο άρθρο αναφέρεται, επίσης, ότι το νέο νομοσχέδιο θα κινηθεί στη λογική της Συνθήκης της Βουδαπέστης, την οποία υπέγραψε το 2001 και η χώρα μας».

Αν και έχω επιλέξει να γράφω επώνυμα, δεν μπορώ να μην δηλώσω την συμφωνία μου με τους προβληματισμούς του PrezaTV. Το αντίθετο θα ήταν υποκρισία από πλευράς μου μια κι αυτά που γράφει τα έχω συζητήσει πολλές φορές με φίλους. Άλλωστε γενικότερα θεωρώ εξαιρετικά υποκριτικό όταν γράφουμε για πολιτικές που μας ξεσκίζουν κυριολεκτικά να κόβουμε και να ράβουμε τις λέξεις στα μέτρα «λόγου προς εκφώνηση», ενώ όταν τις συζητάμε να κοντράρουμε ποιος θα «αισχρολογήσει» περισσότερο. Και τελικά αν γράψω και κάτι «κακό», όπως λέει και ο γιατρός «μηνύστε με».

Ξεκαθαρίζοντας λοιπόν τη θέση μου για την ελευθερία της έκφρασης έρχομαι σήμερα να ρωτήσω ανοικτά ορισμένα πράγματα όλους εσάς που με επισκέπτεστε απλώς ή/και σχολιάζετε. Να σας ρωτήσω με αφορμή μια θλιβερή κατάσταση που έχει διαμορφωθεί όχι εδώ, αλλά σε ένα άλλο ιστολόγιο που το αγαπώ σαν παιδί μου. Όμως είπα πριν αναφέρω τα συμβάντα να «ξεφορτώσω» λίγο και τα παράπονά μου με κάποιους «φίλους» επισκέπτες των Γεφυρισμών. Γιατί όπως και να το κάνουμε όταν νιώθω να με εξουσιάζουν αντιστέκομαι. Ακόμη.

Ξέρω ότι δεν έχετε συνηθίσει να διαβάζετε στους «Γεφυρισμούς» παρόμοιους προβληματισμούς ούτε προσωπικά ζητήματα. Ξέρω ότι με έχετε συνηθίσει στα όρια ενός «ψιλοκουλτουριάρικου» και πολιτικά «αυτοσαρκαζόμενου» ιστολόγιου. Δεν απαιτώ απάντηση αλλά θα σας παρακαλούσα να αναγνώσετε το κείμενο αυτό που επέλεξα να το αποτυπώσω όπως θα σας το έλεγα (προφορικά), αν είχα και προσωπικές σχέσεις μαζί σας.

Παρατηρήσατε ότι τον τελευταίο καιρό, όπως και στο παρελθόν άλλες δύο φορές, εφάρμοσα την αρχή προέγκρισης σχολίων, μια εξαιρετικά απεχθή προς εμένα τακτική, για την οποία έχω λογοδοτήσει. Εδώ οφείλω να επισημάνω ότι ο περιορισμός των σχολίων δεν έγινε μόνο για συγκεκριμένους σχολιαστές ούτε αυτό σημαίνει ότι θα περιοριστούν σχόλια λόγω του αποστολέα. Για το ιστολόγιό μου η ουσία βρίσκεται σε αυτό που γράφει ο καθένας, όχι στο ποιος είναι. Και η ουσία σε κάποιες περιπτώσεις έθιγε εμένα, τις μνήμες μου και τους ανθρώπους που εκτιμώ.

Παρατηρήσατε επίσης, ορισμένοι, ότι κρατώ το απόρρητό σας όσο και αν αυτό με θίγει. Για παράδειγμα θα αναφέρω την περίπτωση ιστολόγου που πριν από λίγο καιρό μου γνωστοποίησε …. ότι επικοινωνώ !! με άλλ- ιστολόγο μέσω e-mail. Ξέρετε τι σκέφτηκα στην αρχή; «Καλά τόσο σημαντική είμαι τελικά ώστε να υπάρχουν άνθρωποι που διαφημίζονται λέγοντας ότι με γνωρίζουν;». Αστεία πράγματα! Φυσικά και δεν είμαι εγώ σημαντική... εκείνοι είναι ασήμαντοι. Κι αν περιμένω ακόμη μια συγγνώμη είναι επειδή θα ήθελα να μην έχω ασήμαντους μεταξύ των φίλων μου.

Γιατί όπως θα έχετε καταλάβει το «μαγαζί» είναι οικογενειακό και το e-mail μου είναι προσβάσιμο από τους γιους μου και από ένα αγαπημένο μου πρόσωπο. Και οι τρεις γνωρίζουν με ποιους επικοινωνώ και με ποιους συναναστρέφομαι. Κι όσο κι αν γέλασαν με τα περιστατικά η δική μου πίκρα δεν καταλάγιασε. Εξάλλου διατηρώ ακόμη -και θα διατηρήσω όσο ζω- τον ρομαντισμό του αριστερού ανθρώπου.

Τέλος πάντων, όπως λέει κι ένας φίλος «όλοι οι άνθρωποι δεν σκέπτονται όπως εμείς ρε Αλεξάνδρα». Τέλος λοιπόν και το ξεφόρτωμα με τους «Γεφυρισμούς». Πάμε τώρα να σας διηγηθώ και την αφορμή των παραπόνων μου.



Το ιστολόγιο που προανάφερα είναι η σελίδα των Ανεμολογιτών, που δημιουργήθηκε με μία βασική αρχή: την ελευθερία στην έκφραση. Κι όμως βρέθηκαν άνθρωποι, ανώνυμοι όπως οι περισσότεροι που σχολιάζουν, που όχι μόνο επιβουλεύτηκαν το εγχείρημα, όχι μόνο προσπάθησαν να θίξουν τον αγαπητό δημοσιογράφο της εκπομπής αλλά ξεκίνησαν σταδιακά να στοχεύουν προσωπικά σε εμένα και σε 2-3 φίλους Ανεμολογίτες επειδή είμαστε αριστεροί! Απίστευτο κι όμως αληθινό!

Και φυσικά οι βολές τους όχι μόνο είναι καθαρά προσωπικές και στοχευμένες αλλά και διατυπωμένες έτσι ώστε να δίνουν την εντύπωση ότι διαθέτουν όλα τα προσωπικά μας δεδομένα, και ειδικότερα τα δικά μου!!

Και τώρα έρχομαι να σας ρωτήσω βρε παιδιά, και σας μαζί ανώνυμοι επισκέπτες των Ανεμολογιτών, αν έρχεστε κι εδώ.

Μήπως έχουμε μπερδέψει τα μούσμουλα με τα (παλιά) τρόλεϊ; Ποιος είπε ότι στο πλαίσιο της ελευθερίας της έκφρασης μπορούμε να στοχεύουμε σε ανθρώπους επειδή είναι Αριστεροί;

Άντε και για να αστειευθώ και λίγο, ποιος είπε ότι στο πλαίσιο της ελεύθερης επικοινωνίας μπορούμε να διαδίδουμε δεξιά και αριστερά ότι γνωρίζουμε όποιον μας αρέσει;

Ποιος είπε βρε παιδιά ότι μπορούμε να βρίζουμε γιατί απλά δεν μας αρέσουν τα κείμενα ή δεν τα καταλαβαίνουμε ή έχουμε αντίθετη άποψη;

Μήπως τελικά πρέπει όλοι να ρίξουμε μια σοβαρή ματιά στα ΠΟΛΙΤΙΚΑ blogs για να διαπιστώσουμε τη δική μας επιπολαιότητα; Για παράδειγμα ο Preza TV φίλοι μου, μια και τον διαβάζω, κάνει πολιτικό σχολιασμό δεν χτυπάει απλούς πολίτες, αλλά δημόσια πρόσωπα. Έτσι έχει κάθε δικαίωμα να «τα χώσει» όπως κάνουμε και μεις μεταξύ μας, για όλους όσους μας δουλεύουν ψιλό γαζί.

Εγώ για ποιο λόγο θα πρέπει να υπομένω ύβρεις, φήμες και ανοησίες; Πείραξα κανέναν από εσάς ποτέ; Αρνήθηκα να ακούσω την άποψή σας; Με γνωρίζετε προσωπικά; Μια συνηθισμένη μητέρα, γυναίκα και αριστερή είμαι και δεν το έκρυψα ποτέ. Πρέπει να δηλώσω και το κόμμα που ανήκω και το όνομα του ανθρώπου μου;

ΗΜΑΡΤΟΝ

Επειδή δεν θα επανέλθω στα θέματα αυτά, υπενθυμίζω ότι οι «Γεφυρισμοί» υπάρχουν για να μεταφέρουμε ότι μελετάμε, όσα διαβάζουμε, όλα αυτά που μεταφράζουμε, για το κέφι μας. Ασφαλώς ποτέ δεν θα απευθυνθώ σε καμιά αρχή και σε κανέναν φορέα για να με προστατεύσουν.

Κι όσο για εσάς που είμαι σίγουρη ότι αναγνωρίσατε εαυτούς στα πρόσωπα που με πίκραναν με ύβρεις και φήμες, σας υπόσχομαι ότι ποτέ δεν πρόκειται να δημοσιοποιήσω ποιοι είστε, ούτε να κόψω σχόλιά σας. Ελπίζω μόνο να σας έδωσα την ευκαιρία να επανεξετάσετε τη συμπεριφορά σας και να σκεφτείτε ότι κάποιες πράξεις σας μπορούν να βλάψουν πολύ, τόσο ανθρώπους όσο και σχέσεις. Ακόμη ελπίζω να δόθηκε η ευκαιρία στους «κακόβουλους» να ανατρέψουν την άποψη που έχουν για μένα.

Ευχαριστώ Εσάς, τους πολλούς φίλους που μας τιμάτε με την αξιοπρεπή παρουσία σας.


Και συ που με διαβάζεις σταμάτα να γελάς!

23/9/08

Φουτουρισμός: Με αφορμή ένα ποίημα του Μαγιακόφσκι

Στους τακτικούς επισκέπτες μας είναι γνωστό ότι κάθε εβδομάδα αναδημοσιεύουμε την ποιητική επιλογή του e-poema. Την εβδομάδα αυτή μας έστειλαν ένα ποίημα του Βλαδίμηρου Μαγιακόφσκι κι εμείς επιλέξαμε να το συνοδεύσουμε με μια μικρή αναφορά στον φουτουρισμό. Γιατί το «Σύννεφο με παντελόνια» το έχει γράψει ένας πραγματικά φουτουριστής ποιητής. Οι αναφορές μέσα στο κείμενο αντιστοιχούν στις πηγές και παραπέμπουν σε περαιτέρω μελέτη για αυτό το πολιτιστικό κίνημα του 20ου αιώνα.


Πηγή: www.usc.edu



Σύννεφο με παντελόνια
Την σκέψη
στο πλαδαρό μυαλό σας που ονειρεύεται,
σαν υπηρέτης λαίμαργος σε καναπέ λιγδιάρικο
με την καρδιά κουρέλι ματωμένο θα ερεθίσω˙
χορταστικά χλευαστικός, ξεδιάντροπος και καυστικός.

Ούτε μια γκρίζα τρίχα δεν έχω στην ψυχή,
μήτε των γηρατειών την στοργή!
Μέγας ο κόσμος με της φωνής τη δύναμη
έρχομ' όμορφος,
στα εικοσιδυό μου χρόνια.

Τρυφεροί μου!
Αφήστε τον έρωτα στα βιολιά.
Είναι βάρβαρο στα τύμπανα να μένει.
Και δεν μπορείτε να φέρετε τα πάνω κάτω όπως εγώ,
ώστε να μείνουν μόνο τα χείλη.

Ελάτε να μάθετε -
απ' το βελούδινο σαλόνι
του τάγματος των αρχαγγέλων το πρωτόκολλο
που ήρεμα τα χείλη ξεφυλλίζει
όπως η μαγείρισσα το βιβλίο των συνταγών.

Πηγαίνετε -
Η σάρκα πάει να με τρελάνει
-κι όπως αλλάζει χρώμα ο ουρανός-
Πηγαίνετε -
θα είμαι άψογα τρυφερός,
δεν είμαι άντρας εγώ, είμαι ένα σύννεφο με παντελόνια!

Πώς η ολάνθιστη Νίκαια υπάρχει δεν πιστεύω!
Και πάλι θα υμνήσω
τους αραχτούς σα νοσοκομεία άντρες
και τις παλιές σαν παροιμίες γυναίκες.


Ποίημα από τη συλλογή «Σύννεφο με παντελόνια», εισ.-μτφρ.: εκδόσεις Αρμός, 2008





O Φουτουρισμός ήταν ένα διεθνές κίνημα τέχνης που εμφανίσθηκε στην Ιταλία το 1909, ευχάριστα αντίθετο, όπως συνηθίζεται να αναφέρεται, με τον μελό συναισθηματισμό του Ρομαντισμού. Οι φουτουριστές αγαπούσαν την ταχύτητα, τον θόρυβο, τα μηχανήματα, την ρύπανση, τις πόλεις. Ασπάστηκαν το συναρπαστικό νέο κόσμο που πρόσφερε ανέσεις και απομακρυνόταν από την υποκρισία ενώ κατήγγειλαν κάθε δύναμη, κάθε αρχή που έβαζε φραγμούς στην εξέλιξή του. Με άλλες λέξεις δηλαδή οι φουτουριστές ήταν υπέρμαχοι της τεχνολογίας. Αυτής που σήμερα κρίνεται και κατακρίνεται ως επικίνδυνη δεύτερη ανθρώπινη φύση. [1]



Το φύλλο της Figaro της 20ης Φεβρουαρίου 1909 στο οποίο δημοσιεύθηκε για πρώτη φορά το Μανιφέστο του Φουτουρισμού. [7]

Ο Ιταλός ποιητής, γεννημένος στην Αλεξάνδρεια, Φιλίππο Τομάζο Μαρινέτι (1876 - 1944) ήταν ο κυριότερος ιδρυτής του κινήματος. Όπως δήλωνε ο ίδιος: O Φουτουρισμός βασίζεται στην πλήρη ανανέωση της ανθρώπινης ευαισθησίας, που προκαλείται από τις μεγάλες επιστημονικές ανακαλύψεις. Oι άνθρωποι που χρησιμοποιούν τον τηλέγραφο, το τηλέφωνο, το φωνόγραφο, το ποδήλατο, τη μοτοσικλέτα, το αυτοκίνητο, το υπερωκεάνιο, το πηδαλιοχούμενο, το αεροπλάνο, τον κινηματογράφο, τη μεγάλη εφημερίδα δεν έχουν ανακαλύψει ακόμη πως αυτά τα μέσα επικοινωνίας, μεταφοράς και πληροφόρησης ασκούν αποφασιστική επίδραση στην ψυχή τους. Το Μανιφέστο του Φουτουρισμού δημοσιεύθηκε για πρώτη φορά στην εφημερίδα Φιγκαρό στις 20 Φεβρουαρίου 1909. [2,3]

Έργο του ιδίου του Μαρινέτι για την παρουσίαση του Μανιφέστου των φουτουριστών, στη Φιγκαρό, στο οποίο σατιρίζονται οι μοντέρνοι καιροί. Πηγή

Το κίνημα επηρέασε όλες τις μορφές τέχνης στις περισσότερες χώρες και ιδιαίτερα στη Ρωσία. Ένα εξαιρετικά μελανό σημείο του είναι ότι συχνά συνδέεται ή/και ταυτίζεται με τον φασισμό. Άλλωστε ο ίδιος ο Μαρινέτι το 1918 ίδρυσε το Φουτουριστικό Πολιτικό Κόμμα υποστηρίζοντας το ιταλικό φασιστικό κόμμα το οποίο θεωρούσε μάλιστα ως συνέχεια του κινήματος.[3]

Ωστόσο ο Αντόνιο Γκράμσι αναφέρει ότι το περιοδικό τους διαβαζόταν πριν τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο κυρίως από εργάτες ενώ πολλοί από τους συγγραφείς ήταν αναρχικοί και κομμουνιστές. Ειδικά στη Ρωσία οι πρωτεργάτες του φουτουρισμού ήταν ο Μαγιακόφσκι και οι αδελφοί Μπουρλιούκ. Αν και στο μανιφέστο τους (1912) με τίτλο «Μπάτσος για το δημόσιο γούστο» διατηρείται η ρητορική του αντίστοιχου ιταλικού: Το παρελθόν είναι στενάχωρο. Η Ακαδημία και ο Πούσκιν πιο ακατανόητοι κι από ιερογλυφικά, η ομάδα τους πολύ σύντομα συνδέθηκε στενά με τις επαναστατικές δυνάμεις. Μετά την Επανάσταση ο ποιητής μαζί με τον Όσιπ Μπρικ δημιούργησαν το ΛΕΦ (Αριστερό Μέτωπο Τέχνης) συσπειρώνοντας πολλά ρεύματα της εποχής. Τότε ο Μάλεβιτς πρότεινε τον όρο «κυβοφουτουρισμός» προσδιορίζοντας έτσι τη διαφορετικότητα των Ρώσων φουτουριστών που άνοιξαν ένα ιδιαίτερο πρωτοποριακό κεφάλαιο στην ευρωπαϊκή τέχνη. Ο Μαγιακόφσκι παρουσιάζοντας το ΛΕΦ έγραψε: Οργανώνουμε το ΛΕΦ. Το ΛΕΦ είναι η κάλυψη των μεγάλων κοινωνικών θεμάτων από όλα τα πυροβόλα του φουτουρισμού. [4]

Παράλληλα υπήρξε και μια ομάδα φουτουριστών που ασπάζονταν τον αναρχικό μηδενισμό. Αυτοί δημιούργησαν το Αναρχοκομμουνιστικό Μανιφέστο από το οποίο επιλέξαμε μια χαρακτηριστική, για την αφορμή, παράγραφο: Τέτοια είναι ή ποίηση της μελαγχολίας μας ! Είμαστε δίχως αναστολές ! Δεν μας κάνει ο θρηνητικός συναισθηματισμός των ανθρωπιστών. Προτιμούμε να δημιουργήσουμε την θριαμβευτική διανοητική αδελφότητα των ανθρώπων, σφυρηλατημένη στην ατσαλένια λογική των αντιθέσεων, του Μίσους και της Αγάπης. Με γυμνά δόντια θα προστατέψουμε την ένωση μας, από την Αφρική μέχρι τους δύο πόλους, ενάντια σε κάθε συναισθηματικό επίπεδο Φιλίας. [5]

Αυτοπροσωπογραφία του Ουμπέρτο Μποτσιόνι (1882-1916) που συμμετείχε στη συγγραφή των Μανιφέστων των φουτουριστών ζωγράφων και γλυπτών. Οι ζωγράφοι του κινήματος τοποθετούσαν στο κέντρο του πίνακα τον θεατή με την ελπίδα εκείνος να αντιδράσει βίαια. [6,8]

Ολοκληρώνοντας τη σύντομη αναφορά μας στο φουτουρισμό οφείλουμε να παραδεχθούμε ότι αυτό το πολιτιστικό κίνημα όχι μόνο επιχείρησε άμεσα, συνειδητά και με θόρυβο να αγγίξει τη μάζα, να εξισώσει την τέχνη με τη ζωή, να παραβιάσει τις μυστηριώδεις πύλες του Ακατόρθωτου, αλλά να μας ετοιμάσει για την μεγάλη περιπέτεια της σύγχρονης ζωής. [6] Προφητικά οι φουτουριστές -και ειδικά ο Μαρινέτι- έκριναν με αυστηρότητα και προκλητικότητα, για τα δεδομένα της εποχής και την πολιτιστική όψη του Παρισιού, ακόμη και αυτόν τον τρόπο διάταξης των κειμένων. Δηλαδή ακόμη και αυτά τα ίδια τα βιβλία που κάποτε θεωρήθηκαν αποτέλεσμα μιας άλλης επανάστασης, της τυπογραφίας. [7] Εξάλλου τόσο οι Ρώσσοι όσο και οι Ιταλοί φουτουριστές είχαν απορρίψει την κατασκευή των προτάσεων και τη σύνταξη με λογική σειρά, απορρίπτοντας έτσι και την παραδοσιακή γραμματική. [9]

Εμείς το μόνο που έχουμε να επισημάνουμε είναι ότι σήμερα την εποχή της ηλεκτρονικής επικοινωνίας που η ανάγνωση έχει πάψει να είναι πια συμβατική και το υπερκείμενο (HyperText) μας δίνει την ελευθερία να μην κινηθούμε στη φυσική (γραμμική) σειρά παρουσίασης ενός κειμένου, οι φουτουριστές μάλλον επιβεβαιώνονται.

Πρόταση για μελέτη 
 Ένα εξαιρετικά ενδιαφέρον άρθρο What is Fututism?  

Πηγές
[1] Futurism: Manifestos and Other Resources [online]
[2] Φουτουρισμός, Wikipedia [online]
[3] Φιλίππο Τομάζο Μαρινέτι, Wikipedia [online]
[4] Φουτουρισμός: Η αντίφαση της πρωτοπορίας του Γρηγόρη Τραγγανίδα, Ριζοσπάστης, 20-08-2000 [online]
[5] Αναρχοφουτουριστικό μανιφέστο, εκδόσεις Ουτοπία, [online]
[6] Το επαναστατικό μήνυμα του φουτουρισμού, του Αδάμ Μαυρόπουλου, Πολιτικό Καφενείο [online]
[7] Text and the Avant-Garde, [online]
[8] Ουμπέρτο Μποτσιόνι, Wikipedia [online]
[9] Εικαστικά: Ο Φουτουρισμός δια μέσου του 20ου αιώνα, Το Βακχικόν [online]
------

20/9/08

Ο Λυκάνθρωπος του δρ. Φρόιντ

Από την Νευρολογία και την Ψυχοπαθολογία στην Ψυχολογία και στην κριτική του πολιτισμού. Ο Φρόιντ είναι για την Ψυχολογία ό,τι ο Μαρξ για την Κοινωνιολογία.
(Ν. Παπαδόπουλος)

Ο Σίγκμουντ Φρόιντ, ο πατέρας της ψυχαναλυτικής θεωρίας, πέθανε σε ηλικία 83 ετών στις 23 Σεπτεμβρίου 1939. Φυσικά και δεν χρειάζονται συστάσεις για εκείνον που είχε πει ότι: «ο άντρας που υπήρξε αδιαμφισβήτητα το αγαπημένο παιδί της μητέρας του, διατηρεί σ΄ όλη του τη ζωή το αίσθημα του κατακτητή, έχει τη σιγουριά της επιτυχίας που συχνά τον οδηγεί σε πραγματική επιτυχία».
Ο Φρόιντ μπορεί να αμφισβητήθηκε, να χαρακτηρίστηκε έως και «δεύτερο προπατορικό αμάρτημα» (Μπράουν, 1959) ωστόσο οι περισσότεροι, αν όχι όλοι, συμφωνούν ότι διψούσε για την αλήθεια και η διεξαγωγή των μελετών του γινόταν με εξαιρετική γενναιοψυχία και εντιμότητα.
Από τη μια μεριά η προσωπική του ζωή και από την άλλη η περίοδος κατά την οποία έζησε, διαδραμάτισαν σοβαρό ρόλο στη διαμόρφωση της θεωρίας του που άνοιξε το δρόμο για την ανάπτυξη της ψυχανάλυσης. Από πολλούς, μέχρι σήμερα, η «Ερμηνεία των Ονείρων» (1900), όπου αναπτύσσει τη θεωρία του νου, αξιολογείται ως το σπουδαιότερο έργο του. Εμείς σήμερα διαλέξαμε να παρουσιάσουμε μια περίπτωση που απασχόλησε τον Φρόιντ 15 σχεδόν χρόνια μετά την έκδοση του βιβλίου αυτού και η οποία αφορά σε ένα όνειρο. Στο όνειρο του Sergei Pankeyev.

Ο Sergei Konstantinovitch Pankejeff ή Pankeyev (1886-1979) ήταν ένας Ρώσος αριστοκράτης που πέρασε στην ιστορία με το ψευδώνυμο Wolf Man ως ασθενής του Σίγκμουντ Φρόιντ. Το ψευδώνυμο αυτό χρησιμοποιήθηκε από τον Φρόιντ ώστε να τηρηθεί το ιατρικό απόρρητο όταν δημοσιεύτηκε η περίπτωση μελέτης. Τι ήταν όμως εκείνο που ώθησε τον Pankeyev να ζητήσει τη βοήθεια του γιατρού; Ένα παράξενο όνειρο με λύκους να στέκονται επάνω σε ένα δέντρο. Μια σκηνή άλλωστε που φρόντισε να αποτυπώσει ο ίδιος ασθενής.

Ο Σεργκέι προερχόταν από πλούσια οικογένεια της Αγίας Πετρούπολης όπου ολοκλήρωσε και τις γυμνασιακές σπουδές του τις οποίες συνέχισε, μετά την Επανάσταση του 1905, στο εξωτερικό. Το 1906 η μεγαλύτερη αδελφή του Άννα αυτοκτόνησε και ένα χρόνο αργότερα αρχίζουν να εμφανίζονται τα πρώτα σημάδια καταθλιπτικής νόσου και στον ίδιο. Ο πατέρας του Κωνσταντίνος, υποφέροντας επίσης από την ίδια νόσο, αυτοκτόνησε το 1907 αφού κατανάλωσε υπερβολική δόση υπνωτικών. Συχνά αναφέρεται ότι την κατάστασή του επιβάρυναν προβλήματα που απορρέανε από τις πολιτικές εξελίξεις της εποχής. Λίγους μήνες αργότερα ο Σεργκέι ταξίδεψε στο Μόναχο αναζητώντας λύση στο δικό του πρόβλημα υγείας.

Ο Σεργκέι με τη σύζυγό του Τερέζα το 1910


Στην πόλη αυτή παρακολουθείται από διάφορους ψυχιάτρους, νοσηλεύεται σε κλινικές ενώ δεν παραλείπει τα καλοκαίρια να επισκέπτεται την πατρίδα του. Τον Ιανουάριο του 1910 ο γιατρός του τον οδηγεί στη Βιέννη ώστε να τον εξετάσει ο Φρόιντ. Μέχρι το 1914 συναντιέται με τον Φρόιντ πολλές φορές και αρκετές στα επόμενα χρόνια οπότε το 1919 υποβλήθηκε και σε σύντομη ψυχανάλυση. Η κατάθλιψή του αντανακλούσε συνολικά στον οργανισμό του, έχοντας σαν αποτέλεσμα έως και να ατονήσει το παχύ του έντερο και να υποβάλλεται σε τακτικούς υποκλυσμούς. Επίσης πίστευε ότι υπήρχε ένα πέπλο που τον απόκοπτε από το γύρω κόσμο. Ο Φρόιντ τον αντιμετώπισε χωρίς πίεση, αφήνοντάς του χρόνο να αναπτύξει τις σκέψεις του, κάμπτοντας με τον τρόπο αυτο οποιαδήποτε αντίδραση.

Η πρώτη σχετική δημοσίευση του Φρόιντ για τον «Λυκάνθρωπο» με τίτλο «Από την ιστορία μιας βρεφικής νεύρωσης» έγινε το 1918 παρότι είχε ολοκληρωθεί στα τέλη του 1914. Ο γιατρός προκειμένου να αντιμετωπίσει την κατάθλιψη του Σεργκέι είχε εστιάσει σε ένα παιδικό όνειρό του:
«Ονειρεύτηκα ότι ήταν νύχτα και ότι ήμουν ξαπλωμένος στο κρεβάτι. (Τα πόδια μου ήταν προς το παράθυρο και μπροστά από αυτό υπήρχε μια σειρά από καρυδιές. Ξέρω ότι ήταν χειμώνας στο όνειρο κι ότι ήταν νύχτα). Ξαφνικά το παράθυρο άνοιξε μόνο του, ήμουν κατατρομαγμένος βλέποντας λευκούς λύκους να κάθονται στη μεγάλη καρυδιά. Ήταν έξι ή επτά. Ήταν κάτασπροι, και έμοιαζαν περισσότερο με τσοπανόσκυλα, έχοντας μεγάλες ουρές σαν των αλεπούδων και τα αυτιά τους ήταν τεντωμένα όπως ορθώνονται των σκύλων που ακούνε προσηλωμένοι κάτι. Κυριολεκτικά τρομοκρατημένος, προφανώς από το φόβο μου μην με φάνε οι λύκοι, ξύπνησα φωνάζοντας. Η νταντά μου έτρεξε στο κρεβάτι μου βιαστικά να δει τι μου είχε συμβεί. Χρειάστηκαν αρκετά χρόνια για να πεισθώ ότι όλα ήταν ένα όνειρο. Ήταν τόσο σαφής και ζωντανή η εικόνα του ανοίγματος του παραθύρου και της παρέας των λύκων στο δέντρο. Επιτέλους ησύχασα, αισθάνομαι σαν να έχω δραπετεύσει από κάποιο κίνδυνο, και πηγαίνω ξανά για ύπνο». (Φρόιντ 1918)

Έργο του Sergei Pankeyev στο οποίο περιγράφει το όνειρό του προς το Φρόιντ. Λάδι σε καμβά, 38x36 εκ., Μουσείο Φρόιντ, Λονδίνο

Ο Φρόιντ κατέληξε μετά τις συνεδρίες ότι το όνειρο οφειλόταν σε μια ατυχή στιγμή σε πολλή μικρή ηλικία κατά την οποία ο ασθενής του είδε τους γονείς του να κάνουν έρωτα παρά φύση. Το όνειρο του Σεργκέι διαδραμάτισε πολύ σημαντικό ρόλο στη διατύπωση της θεωρίας του Φρόιντ για την ψυχοσεξουαλική ανάπτυξη και μαζί με ένα δικό του όνειρο (Irma's injection) αποτέλεσε σημαντικότατη βάση για την ανάπτυξη γενικότερα των θεωριών του.
Ωστόσο λίγα χρόνια μετά την ολοκλήρωση της θεραπείας του, από τον Φρόιντ, ο Σεργκέι ανέπτυξε διάφορες ψυχώσεις με παραισθήσεις όπως ότι είχε μια τρύπα στη μύτη του, που αποδόθηκε από τον Μπρούνσγουικ σε άγχος ευνουχισμού.
Ο ίδιος ο ασθενής αργότερα εξέδωσε τη δική του εμπειρία, με το ψευδώνυμο που του είχε δώσει ο Φρόιντ, ενώ μέχρι το τέλος της ζωής του υποβαλλόταν σε ψυχανάλυση από γιατρούς της φροϊντικής σχολής παρόλο που ο ίδιος ο δάσκαλος τον θεωρούσε θεραπευμένο. Έτσι πέρασε στην ιστορία της ψυχανάλυσης όχι μόνο ως ένας από τους πιο διάσημους ασθενείς αλλά και ως εκείνος ο ασθενής που υποβαλλόταν σε ψυχανάλυση επί έξι δεκαετίες!

Πηγές
-Wikipedia
-
New York Freudian Society
-Laurence A. Pervin – Oliver P. John (2001), Θεωρίες Προσωπικότητας: Έρευνα και Εφαρμογές, εκδ. Τυπωθήτω-Γ. Δαρδανός, Αθήνα.
-Παπαδόπουλος Γ. Νίκος (2003), Ψυχολογία: Σύγχρονη Πειραματική, Αθήνα.
-
Conflict & Culture: Freud
-
Freud Museum, London
-------------

18/9/08

Κώστας Γεωργάκης

Εξώφυλλο στην αντιστασιακή εφημερίδα Grecia, με τη φράση: «Αυτοί σκότωσαν τον Γεωργάκη». Πηγή: wikipedia


Ο Κώστας Γεωργάκης στις 19 Σεπτεμβρίου 1970, είκοσι δύο χρονών παλικαράκι, φώτισε κυριολεκτικά με το φλεγόμενο κορμί του τις σελίδες της ιστορίας. Αυτοπυρπολήθηκε στη Γένοβα φωνάζοντας «Ζήτω η ελεύθερη Ελλάδα».

Σήμερα οφείλουμε όλοι να θυμόμαστε τον αγωνιστή που με την πράξη του διέδωσε στην υφήλιο την τραγωδία της χώρας μας τα χρόνια εκείνα. Να τον θυμόμαστε σαν ένα γαλαξία. Έτσι ακριβώς όπως τον αποκάλεσε ο Νικηφόρος Βρεττάκος.


Οι μικροί γαλαξίες

Πάνε κι έρχονται οι άνθρωποι πάνω στη γη.
Σταματάνε για λίγο, στέκονται ο ένας
αντίκρυ στον άλλο, μιλούν μεταξύ τους.
Έπειτα φεύγουν, διασταυρώνονται, μοιάζουν
σαν πέτρες που βλέπονται.

Όμως, εσύ,
δε λόξεψες, βάδισες ίσα, προχώρησες
μες από μένα, κάτω απ' τα τόξα μου,
όπως κι εγώ: προχώρησα ίσα, μες από σένα,
κάτω απ' τα τόξα σου. Σταθήκαμε ο ένας μας
μέσα στον άλλο, σα νάχαμε φτάσει.
Βλέποντας πάνω μας δυο κόσμους σε πλήρη
λάμψη και κίνηση, σαστίσαμε ακίνητοι
κάτω απ' τη θέα τους -

Ήσουν νερό,
κατάκλυσες μέσα μου όλες τις στέρνες.
Ήσουνα φως, διαμοιράστηκες. Όλες
οι φλέβες μου έγιναν άξαφνα ένα
δίχτυ που λάμπει: στα πόδια, στα χέρια,
στο στήθος, στο μέτωπο.
Τ' άστρα το βλέπουνε, ότι:
δυο δισεκατομμύρια μικροί γαλαξίες και πλέον
κατοικούμε τη γη.


--------------

16/9/08

Ντιέντουσκα Βοντιανόη

Λυκόφως, Βασίλι Καντίνσκι,1943, ελαιογραφία, μουσείο Guggebheim, Ν. Υόρκη


Στη Ρωσία, τα νερά έχουν τον αφέντη τους, έναν κοντόχοντρο φαλακρό γεροντάκο, με παχιά κατακόκκινα μάγουλα και μακριά γενειάδα. Είναι πάντα ντυμένος στα πράσινα και φοράει μυτερό καπέλο, φτιαγμένο από καλάμια. Ο Ντιέντουσκα Βοντιανόη, έτσι τον λένε, είναι συνήθως επιθετικός με τους ανθρώπους. Πνίγει όποιον βρίσκεται στο νερό τα μεσάνυχτα και καταστρέφει τους νερόμυλους, αλλά όταν τον πιάσουν οι καλές του οδηγεί τα ψάρια στα δίχτυα των ψαράδων και προειδοποιεί τους χωρικούς για τις πλημμύρες που έρχονται.

Περνάει τη μέρα του μεταμορφωμένος σε πέστροφα ή σολωμό, κι όταν νυχτώσει και πέσει το σκοτάδι, βγάζει τα κοπάδια των βυθών να βοσκήσουν στα λιβάδια. Όσο βοσκούν τα γελάδια και τα πρόβατά του, εκείνος κάθεται στις ακροποταμιές και πλέκει κοτσίδες τα γένια του.

Όταν του αρέσει μια γυναίκα -συνήθως ορφανή- μεταμορφώνεται σε ωραίο νεαρό και την κάνει γυναίκα του. Μόλις φτάσει ο καιρός να γίνει πατέρας, τρέχει στο κοντινότερο χωριό κι αρπάζει τη μαμή. Μόλις γεννηθεί το παιδί -πάντα κορίτσι- την αφήνει να επιστρέψει στο σπίτι της, φορτωμένη χρυσάφι κι ασήμι. Τον χειμώνα είναι εντελώς ακίνδυνος, γιατί πέφτει σε νάρκη, μα όταν φτάσει η άνοιξη, ξυπνάει και πιάνει δουλειά, σπάζοντας τους πάγους των ποταμών και τ’ αγάλματα των τυράννων.

Οι κόρες του, ψηλόλιγνες χλωμές κοπέλες, ντυμένες κι αυτές στα πράσινα, βασανίζουν τους πνιγμένους. Όταν δεν έχουν ποιον να βασανίσουν, βγαίνουν και κάθονται στα κλαδιά των δέντρων και κουνιούνται αργά και τραγουδούν τραγούδια όμορφα και μαγεύουν τους περαστικούς.

Αφιέρωμα στη Ρωσία, ως χώρα του μήνα, με ένα Τέρας-Ρώσο από την Εγκυκλοπαίδεια των Τεράτων και πίνακες του W. Kandinski.
------------------

13/9/08

Χουάν Βιθέντε Πικέρας

Ευλογία

Άντι Γουόρχολ, μαχαίρια (ο αριθμός επιπρόσθετος)


Μακάριοι όσοι μονάχα κλαιν μονάχοι
όσοι μιλούν γλώσσες νεκρές
όσοι πιστεύουν σε θεούς που ακόμη δεν φάνηκαν
και αποκοιμιούνται πάνω στον άτλαντα
(τα χείλη στην Κεϋλάνη η μύτη στην Αγκόλα)
μακάριοι όσοι τρέπονται σε φυγή
όσοι λεν όχι και φεύγουν σφυρίζοντας
οι χαζοί οι άχρηστοι οι άλλοι
όσοι δεν λεν τη γνώμη τους για τίποτε
όσοι πονούν που δεν ξέρουν να ψεύδονται

μακάριοι όσοι αγαπούν και μένουν μόνοι
όσοι δεν έχουν βιασύνη ούτε τόπο
όσοι δεν λένε τίποτα
όσοι φεύγουν χωρίς περαιτέρω εξηγήσεις


Ποίημα του Χουάν Βιθέντε Πικέρας δημοσιευμένο στο poema από την ενότητα "Ιστορία της δίψας", μτφρ.: Κώστας Βραχνός & Κωνσταντίνος Παλαιολόγος, 2008.
--------------

11/9/08

Μια γουλιά Σμύρνη

Άποψη του «συνωστισμού» στην προβλήτα της Σμύρνης που πυρπολήθηκε στις 13-14 Σεπτεμβρίου 1922 (με το νέο ημερολόγιο). Πηγή



Τη Σμύρνη δεν την έχω επισκεφθεί ποτέ. Παρ΄ όλα αυτά νιώθω ότι την ξέρω τόσο καλά όσο και την Αθήνα. Ήταν πάντα μέσα στις διηγήσεις της γιαγιάς και των συγγενών. Όταν τύχαινε να βρεθώ πρωί στο σπίτι της «μεγάλης» γιαγιάς, της Ασπασίας, την έβλεπα να τυλίγει κρυφά σ΄ ένα λευκό μαντήλι ένα αντικείμενο, με τόση προσήλωση όση αρμόζει σε κάτι πολύτιμο. Στη συνέχεια το έβαζε στην τσέπη της καθαρής πρωινής ρόμπας.
Η ίδια διαδικασία επαναλαμβανόταν κάθε πρωί για πολλά χρόνια, την ίδια ώρα. Την ώρα που ο καφές φούσκωνε στο μπρίκι και μοσχοβόλαγε όλο το σπίτι. Αργότερα, όταν η γιαγιά έφυγε πλήρης ετών, έμαθα τι ήταν αυτό. Ήταν το κλειδί του σπιτιού που άφησε στη Σμύρνη το Σεπτέμβριο του 1922. Η γιαγιά Ασπασία πέθανε το 1973.
----------------

8/9/08

Εουτζένιο ντε Αντράντε

Ο πέτρινος άγγελος

Είχα τα μάτια ανοιχτά αλλά δεν έβλεπα.
Όλο το σώμα ήταν ο καημός
Κάποιου που το έπλαθε και δεν ήξερε
Ότι το είχα αγγίξει με Μάη και φως.

.-.

Η κίνησή του σταματούσε εκεί όπου όλα σταματούν:
Στο κατώφλι των πραγμάτων, για να ξέρει
- Και έμενε κουφός τυφλός και μουγκός
Ώστε όλα να μοιάζουν σοβαρά επάνω του.






Ποίημα από την «Ανθολογία Πορτογαλικής Ποίησης»,
εισ.-μτφρ.: Γιάννης Σουλιώτης, εκδόσεις Ροές, 2008
Το λάβαμε από το e-poema






Ο Εουτζένιο ντε Αντράντε υπήρξε ο πλέον γνωστός εν ζωή Πορτογάλος ποιητής και ο πλέον μεταφρασμένος από τη χώρα αυτή. Τα ποιήματά του έχουν μεταφρασθεί σε περισσότερες από 20 γλώσσες και είχε τιμηθεί με όλα τα βραβεία της πατρίδας του και την ανώτερη διάκριση σε αυτήν (Βραβείο Camões) αλλά και το γαλλικό βραβείο Jean Malrieu (1989) ενώ το 1996 του απονεμήθηκε το Ευρωπαϊκό Βραβείο Ποίησης.

Το πραγματικό όνομα ήταν Χοσέ Φοντίνχας. Γεννήθηκε στις 19 Ιανουαρίου του 1923, στο Povoa de Atalaia, ένα μικρό χωριό κοντά στο Fundao Castelo Branco. Οι γονείς του ήταν πλούσιοι αγρότες και ο ίδιος στα παιδικά του χρόνια ήταν στενά συνδεδεμένος με τη μητέρα του που άλλωστε αποτελούσε φάρο σε ολόκληρη τη ζωή του. Ξεκίνησε το σχολείο στα έξι του χρόνια, στο χωριό του, και ένα χρόνο αργότερα μετακινήθηκε με τη μητέρα του στο Castelo Branco πόλη στην οποία έζησαν μέχρι το 1932.

Τη χρονιά εκείνη εγκαταστάθηκαν στη Λισσαβόνα, όπου κατοικούσε ήδη ο πατέρας του. Συνέχισε το σχολείο και τρία αργότερα (1935) άρχισε να εκδηλώνει ενδιαφέρον για τη λογοτεχνία, χωμένος ώρες ολόκληρες στη δημόσια βιβλιοθήκη. Εκεί ξεκίνησε να γράφει και τα πρώτα του ποιήματα.

Το 1943 τον βρίσκουμε στην Coimbra να υπηρετεί τη στρατιωτική του θητεία. Την περίοδο αυτή συναναστράφηκε με άλλους ποιητές ενώ το 1947 προσλήφθηκε ως δημόσιος υπάλληλος στο υπουργείο υγείας της χώρας του. Το 1950 κάποιες αλλαγές τον φέρνουν στο Πόρτο. Στην πόλη αυτή παρέμεινε μέχρι το θάνατό του, 13 Ιουνίου 2005, αφιερωμένος στην ποίηση. Το σπίτι αυτό σήμερα ανήκει στο ίδρυμα που φέρει το όνομά του.

Ο ντε Αντράντε συχνά σχετίζεται με τη γενιά του'27 στην Ισπανία και τους ποιητές αυτής Λουίς Θερνούδα, Βιθέντε Αλεϊχάνδρε αλλά ιδιαίτερα τον Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα, του οποίου τα ποιήματα είχε μεταφράσει σε νεαρή ηλικία. Παρόλο που είχε απομακρυνθεί από τη νεανική του προσήλωση στον Ρίλκε, η αγάπη του για την αρχαία ελληνική ποίηση έμεινε ανέπαφη, όπως άλλωστε και η προτίμησή του στους Κινέζους και Ιάπωνες ποιητές και τους Γάλλους συμβολιστές με ιδιαίτερη αδυναμία τον Αρθούρο Ρεμπό. Από τους Αμερικανούς ποιητές θεωρούσε τον Ουόλτ Ουίτμαν κυριολεκτικά ως ήρωα του πνεύματος ενώ φαινόταν στενά συνδεδεμένος με τον ντε λα Κρουζ και τον Βιργίλιο.

Τα πρώτα του ποιήματα τα έγραψε σε ηλικία δεκατριών ετών ενώ στα δεκαέξι του είχε ήδη εκδώσει την πρώτη συλλογή. Η καταξίωσή του στην Πορτογαλία ήρθε μετά την κυκλοφορία της ποιητικής συλλογής με τίτλο «Τα χέρια και τα φρούτα» (1948). Η φήμη του όμως ξεπέρασε τους ωκεανούς και εξαπλώθηκε σε όλες τις ηπείρους με τη συλλογή «Γραμμή της δίψας» που μεταφράσθηκε ακόμη και στην κινεζική.

Με χαρακτηριστική απλότητα, ο Αντράντε προσπαθεί να μεταδώσει εκείνο που ο ίδιος ονόμαζε «ακατέργαστα ή γλυκά του δέρματος πράγματα», εστιάζοντας στον υλικό κόσμο για να υμνήσει την αγάπη. Η φύση, τα τέσσερα στοιχεία της και οι μυρωδιές της κυριαρχούν στην ποίηση του μεγάλου Πορτογάλου ποιητή.

Πηγές
Ίδρυμα Eugénio de Andrade
Eugénio de Andrade (biography)
Portugal - Poetry International Web
Απώλεια για την ποίηση της Πορτογαλίας, Ελευθεροτυπία, 14-06-2005

5/9/08

Βασίλη

Και το πρώτο τέρας από τη Ρωσία, φυσικά, είναι εκείνο που έχει το ίδιο όνομα με τον μεγάλο ζωγράφο τα έργα του οποίου θα κοσμήσουν το αφιέρωμά μας στη Ρωσία, ολόκληρο το Σεπτέμβριο.

Προς την άγνωστη φωνή, Βασίλι Καντίνσκι, 1916
νερό και μελάνι σε χαρτί, μουσείο Πομπιντού, Παρίσι



Όσοι έτυχε να συναντήσουν Βασίλη και πρόλαβαν να τον παρατηρήσουν, λένε πως είναι Στοιχειό, ένα νανάκι, που μοιάζει περισσότερο με άντρα, αλλά έχει δύο φύλα. Ο Βασίλη ζει στη Ρωσία και λατρεύει τ’ άλογα, ιδιαίτερα τα γέρικα και άρρωστα. Όταν οι Ρώσοι ακούν τα κουδουνάκια στα έλκηθρά τους να χτυπούν χωρίς λόγο, ξέρουν πως είναι ο Βασίλη, που φροντίζει τ’ άλογα με μεγάλη στοργή. Το ξέρουν, αλλά δεν πλησιάζουν. Ο Βασίλη δεν έκανε ποτέ κακό σε άνθρωπο. Όμως κανείς δεν είναι βέβαιος για τα συναισθήματά του, αφού όταν καταλάβει πως κάποιος τους πλησιάζει, κρύβεται αμέσως. Δεν υπάρχει περίπτωση να απαντήσει αν του φωνάξεις, πόσο μάλλον ν’ ανοίξει κουβέντα μαζί σου. Ζει μέσα στους στάβλους και κοιμάται απάνω στ’ άχερα.


Αφιέρωμα στη Ρωσία, ως χώρα του μήνα, με ένα Τέρας-Ρώσο από την Εγκυκλοπαίδεια των Τεράτων και πίνακες του W. Kandinski .

---------------

3/9/08

ee cummings

Σήμερα έχουμε 3 Σεπτέμβρη. Δεν ξεχάσαμε τα γενέθλια του Συντάγματος της χώρας μας ούτε του Πα.Σο.Κ. Επειδή όμως έχουμε κουραστεί να ψάχνουμε στους μπακτσέδες για συνταγματικές ελευθερίες αλλά κι επειδή μας έχουν κουράσει τα κόμματα και αδιαφορούμε για τα γενέθλιά τους (εκτός αν θέλουν να βοηθήσουμε να σβήσουμε τη φλόγα των κεριών τους) σκεφθήκαμε και αποφασίσαμε να παρουσιάσουμε έναν σπουδαίο ποιητή. Τον ee cummings του οποίου η ταπεινότητα περίσσευε όπως φαίνεται σε αντίθεση με κάποιους άλλους. Λίγα βιογραφικά στοιχεία λοιπόν και 2 ποιήματα. Έτσι για να απομακρυνθούμε από τις πολιτικές παράτες και τις παρόλες των ημερών.

Έντουαρντ Έστλιν Κάμινγκς
14 Οκτωβρίου 1894 – 3 Σεπτεμβρίου 1962

Πηγή


O Έντουαρντ Έστλιν Κάμινγκς γνωστός ως ee cummings υπήρξε ποιητής, ζωγράφος, δοκιμιογράφος, συγγραφέας και θεατρικός συγγραφέας από τις ΗΠΑ με ένα μεγάλο έργο που περιλαμβάνει περισσότερα από 900 ποιήματα, θεατρικά έργα, δοκίμια, σχέδια, πίνακες και δύο μυθιστορήματα. Θεωρείται πρωτεργάτης της μοντέρνας ποίησης και ως τέτοιος είναι ιδιαίτερα δημοφιλής μέχρι σήμερα.

Ο Κάμινγκς συνήθιζε να γράφει το όνομά του με πεζά γράμματα χωρίς διαστήματα και τελείες πράγμα το οποίο, σύμφωνα με τη τελευταία σύζυγό του, είχε επισημοποιήσει κιόλας. Βιογράφοι και μελετητές του έργου του αναφέρουν ότι αυτό το έκανε ως ένδειξη ταπεινότητας ενώ δεν υπαγόρευε στους άλλους να γράφουν το όνομά του με τον ίδιο τρόπο.

Γεννήθηκε στη Μασαχουσέτη το 1894, γιος του Έντουαρντ και της Ρεβέκκας. Ο πατέρας του ήταν καθηγητής κοινωνιολογίας και πολιτικών επιστημών στο Χάρβαρντ και στενά συνδεδεμένος με το γιο του. Ο Έστλιν αναφέρεται ότι έγραφε ποίηση από τα δέκα του χρόνια ταλέντο για το οποίο τον ενθάρρυνε ο πατέρας του. Το τέταρτο μέλος της οικογένειας ήταν η αδελφή Ελίζαμπεθ, έξι χρόνια μικρότερή του.

Φοίτησε στο Κέιμπριτζ όπου έμαθε και την λατινική γλώσσα. Τα πρώτα του ποιήματα μάλιστα δημοσιεύθηκαν στην Επιθεώρηση του Κολεγίου. Συνέχισε τις σπουδές του στο Χάρβαρντ (1911-1916) όπου εκπόνησε και μεταπτυχιακό στην αγγλική και στις κλασικές σπουδές. Και σε αυτό το Πανεπιστήμιο βρήκε την ευκαιρία να δημοσιεύσει ποιήματά του, στη μηνιαία έκδοση, ενώ μαζί με τον Τζον Πάσος και τον Φόστερ Ντέιμον έστησαν και μια εφημερίδα.

Έχοντας σπουδάσει ελληνικά και λατινικά τον βλέπουμε να χρησιμοποιεί συχνά εκφράσεις και λέξεις από τις γλώσσες αυτές σε διάφορα έργα του όπως για παράδειγμα στις ποιητικές συλλογές ΧΑΙΡΕ, Άνθρωπος και Puella Mea (κορίτσι μου). Αυτό το τελευταίο αποτελεί μάλιστα και το μεγαλύτερο σε έκταση ποίημά του. Στο τέλος των σπουδών του στο Χάρβαρντ είναι ήδη επηρεασμένος από τον Έζρα Πάουντ και τη Γερτρούδη Στάιν.

Με την έναρξη του Α΄ Παγκόσμιου Πολέμου στρατολογήθηκε ως οδηγός ασθενοφόρων, συνυπηρετώντας με τον φίλο του Πάσος. Τότε ήταν που γνώρισε και αγάπησε το Παρίσι, παραμένοντας στην πόλη επί πέντε εβδομάδες. Τον Σεπτέμβρη του 1917 συνελήφθη και παραπέμφθηκε, μαζί με τον Σλάτερ Μπράουν, με την κατηγορία της κατασκοπείας ίσως επειδή οι απόψεις και των δύο ήταν ενάντια στον πόλεμο. Κρατήθηκε 3,5 μήνες σε ένα στρατόπεδο στη Νορμανδία, τις εμπειρίες από το οποίο αποτυπώνει στο έργο του «Θεόρατο δωμάτιο», το οποίο εκθειάστηκε από τον Σκοτ Φιτζέραλντ. Τελικά ο Κάμινγκς αφέθηκε ελεύθερος τον Δεκέμβρη μετά από τις πολιτικές παρεμβάσεις του πατέρα του. Επιστρέφοντας στις ΗΠΑ, την Πρωτοτοχρονιά του 1918, συνέχισε να υπηρετεί στο στρατό μέχρι τον Νοέμβρη.

Την πρώτη ποιητική συλλογή του με τίτλο «Οκτώ ποιητές από το Χάρβαρντ» τη δημοσίευσε το 1920 ενώ το 1921 επέστρεψε στο Παρίσι όπου παρέμεινε για δύο χρόνια. Αμέσως μετά μετακινήθηκε στη Νέα Υόρκη αλλά μέχρι το 1930 επισκεπτόταν συχνά την «πόλη του φωτός» γνωρίζοντας πολλούς ανθρώπους από το χώρο των γραμμάτων και των τεχνών μεταξύ των οποίων και ο Πάμπλο Πικάσο. Την περίοδο 1924-1927 εργαζόταν ως δοκιμιογράφος και παρουσιαστής προσωπικοτήτων στον περιοδικό «Vanity Fair».

Το 1926 ο πατέρας του σκοτώθηκε σε τροχαίο, από το οποίο σώθηκε η μητέρα του. Το δυστύχημα περιγράφηκε σε έξι συνολικά διαλέξεις στο Χάρβαρντ από τον ίδιο τον Κάμινγκς μεταξύ των ετών 1952-1953 με πολύ έντονο ρεαλισμό. Ο θάνατος του πατέρα του, έπληξε τον ποιητή με αποτελέσματα ορατά και στο έργο του. Τότε ξεκινά να γράφει συστηματικά ποίηση, για να υμνήσει τον πατέρα του, όπως δήλωνε ο ίδιος. Ο Κάμινγκς γεννημένος και μεγαλωμένος σε μονιστική οικογένεια πολύ συχνά, ειδικά μετά την απώλεια του πατέρα του, όταν αρθρογραφούσε έκανε ιδιαίτερη αναφορά στο Θεό.

Το 1931 ταξίδεψε στη Σοβιετική Ένωση καταγράφοντας τις εμπειρίες του στο Eime που εκδόθηκε 2 χρόνια αργότερα.

Ο Κάμινγκς παντρεύτηκε τρεις φορές. Η πρώτη του γυναίκα ήταν η Ελέιν Ορ που γνώρισε ως ήδη σύζυγο του συμφοιτητή του στο Χάρβαρντ Σκότφιλντ Θάγιερ. Απέκτησαν μαζί μία κόρη, την Νάνσι, το 1919 ενώ παντρεύτηκαν μετά το διαζύγιο της Ελέιν (1924) για να χωρίσουν εννέα μήνες αργότερα όταν εκείνη έφυγε με έναν Ιρλανδό τραπεζίτη για τη χώρα του παίρνοντας μαζί και την κόρη τους. Ο Κάμινγκς παρά τη συμφωνία της τρίμηνης παραμονής της Νάνσι μαζί του δεν κατάφερε να συναντήσει την κόρη του πριν το 1946, λόγω άρνησης της Ελέιν να τηρήσει τη δικαστική απόφαση. Ο δεύτερος γάμος του Κάμινγκς τελέσθηκε την πρωτομαγιά του 1929 με την Αν Μπάρτον. Και ο γάμος αυτός διαλύθηκε νωρίς, τρία χρόνια αργότερα, με διαζύγιο στο Μεξικό το οποίο αναγνωρίσθηκε στις ΗΠΑ το 1934. Ωστόσο το 1932, αμέσως μετά το «διαζύγιο» ο Κάμμινγκς γνωρίσθηκε με τη Μάριον Μορχάουζ, φωτογράφο και φωτομοντέλο με την οποία παρά την ασάφεια που υπάρχει σχετικά με την επισημοποίηση της σχέσης τους, έζησαν μαζί μέχρι το θάνατό του.

Πέθανε στις 3 Σεπτεμβρίου 1962 στο Νιου Χαμσάιρ από αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο και τάφηκε στη Βοστώνη. Δίπλα του, λίγα χρόνια αργότερα (1969), τάφηκε για να τον συντροφεύει και η αγαπημένη του Μάριον.

Η ποίηση του Κάμινγκς χαρακτηρίζεται από ερωτισμό, ρομαντισμό, συχνά και από σάτιρα, ενώ τα θέματά του έχουν να κάνουν ακόμη και με τη φύση και τις σχέσεις των ανθρώπων. Το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό των ποιημάτων του όμως είναι η σύνταξη και η εκτενής ανάπτυξη ορισμένων λέξεων ή φράσεων. Σε πολλά ποιήματά του παρόλο που απουσιάζουν πλήρως τα σημεία στίξης, η ιδιαιτερότητα εστιάζεται στη σύνταξη. Ως ζωγράφος, κατανόησε τη σημασία της συνολικής παρουσίασης ενός έργου με αποτέλεσμα συχνά να «χρωματίζει μία εικόνα» με ποιήματα.

Εμείς σήμερα, παρουσιάζουμε ένα απόσπασμα από ποίημα του ee cummings μεταφρασμένο από τον αγαπητό μας Χάρη Βλαβιανό που ομολογουμένως έχει κάνει μια σπουδαία μεταφραστική δουλειά και σε αυτόν τον ποιητή. Οκτώ στίχοι οι οποίοι έχουν περάσει πλέον στις σοφές κουβέντες.


όταν ο θεός αποφάσισε να δημιουργήσει
τα πάντα πήρε μια
ανάσα μεγαλύτερη και από τσίρκου μπάντα
και έτσι άρχισαν τα πάντα

όταν ο άνθρωπος αποφάσισε να καταστραφεί
το ήταν χώρισε
απ' το θα και βρίσκοντας μόνο το γιατί
το συνέθλιψε στο επειδή


Πηγή: Edward Estlin Cummings, 33χ3χ33, Αθήνα, Νεφέλη, 2004, Μετάφραση, εισαγωγή: Χάρης Βλαβιανός

Παραθέτουμε όμως και ένα ποίημα του στην αγγλική για όσους μπορούν και θέλουν να τον απολαύσουν στη δική του γλώσσα


Το πορτρέτο της Μάριον από τον ee cummings
Πηγή


I Carry Your Heart with Me

I carry your heart with me
(I carry it in my heart)
I am never without it
(anywhere I go you go, my dear; and whatever is done by
only me is your doing, my darling)
I fear no fate
(for you are my fate, my sweet)
I want no world
(for beautiful you are my world, my true)
and it's you are whatever a moon has always meant
and whatever a sun will always sing is you
here is the deepest secret nobody knows
(here is the root of the root and the bud of the bud
and the sky of the sky of a tree called life; which grows
higher than soul can hope or mind can hide)
and this is the wonder that's keeping the stars apart
I carry your heart (I carry it in my heart)

Πηγή

-----------

2/9/08

Μάνος Κατράκης

Η βιογραφία του Μάνου Κατράκη

Σαν σήμερα πριν 24 χρόνια έφυγε σε ηλικία 76 ετών ο Μάνος Κατράκης. Υπήρξε ηθοποιός, τραγουδιστής, ποιητής, ζωγράφος και αγωνιστής της Αριστεράς. Κανένα επίθετο δεν ταιριάζει στο μέγεθος των ιδιοτήτων του. Όπως λέγεται εκτός από την τέχνη και την Αριστερά, είχε και άλλες αγάπες κι άλλα πάθη. Όπως οι γυναίκες και ο ιππόδρομος. Και γιατί αυτά του τα πάθη να αποτελούν μελανό σημείο; Μήπως ο Μάνος Κατράκης δεν υπήρξε πάνω απ΄ όλα Άνθρωπος;

-----------

1/9/08

Ο χωριάτης και τα αγγούρια

Κ Α Λ Ο Μ Η Ν Α

Character, Joan Miro, 1934



Ένα παραμύθι του Λέοντα Τολστόι. Γενικά προς γνώση και συμμόρφωση εκείνων που τολμούν να σκεφτούν ότι είναι εύκολο πράγμα να κλέψεις αγγούρια. Ειδικά δε, στους φίλους μας του Παναθηναϊκού. Γεια σου ρε ΑΕΚάρα!



Μια φορά κι έναν καιρό ένας χωριάτης πήγε στους κήπους να κλέψει αγγούρια. Μπήκε μέσα κρυφά και σκέφτηκε: "Θα γεμίσω μια τσάντα με αγγούρια, θα τα πουλήσω, και με τα λεφτά που θα πάρω θα αγοράσω μια κότα. Η κότα θα κάνει αυγά, θα τα κλωσήσει και θα βγουν κοτοπουλάκια. Θα τα πουλήσω και θα αγοράσω μια γουρουνίτσα που θα μου γεννήσει γουρουνάκια. Θα πουλήσω τα γουρουνάκια και θα αγοράσω μια φοράδα. Η φοράδα θα γεννήσει πουλάρια. Θα αναθρέψω τα πουλάρια και θα τα πουλήσω. Θα αγοράσω ένα σπίτι και θα φτιάξω έναν κήπο. Στον κήπο μου θα σπείρω αγγούρια, και δεν θα αφήσω κανέναν να μου τα κλέβει αλλά θα βάλω να τα φυλάνε. Θα προσλάβω φύλακες και θα τους βάλω στο μποστάνι με τα αγγούρια, ενώ εγώ ο ίδιος θα πηγαίνω προς τα κει, απροειδοποίητα, φωνάζοντας με όλη μου τη δύναμη: "Ε εκεί, προσέξτε, κλέφτης!" Και αυτό το φώναξε όσο πιο δυνατά μπορούσε. Οι φύλακες τον άκουσαν, έτρεξαν προς τα κει και άρπαξαν τον χωριάτη.

Πηγή: Leo Tolstoy, Fables for Children; Stories for Children; Natural Science Stories, μετάφραση στην αγγλική: Leo Wiener (London: JM Dent and Company, 1904). Απόδοση στην ελληνική: ΑΜ (http://www.pitt.edu)

Αγγουρο- επιμύθια
-Μην σκέφτεστε μεγαλόφωνα. Ειδικά όταν έχετε να κάνετε με αγγούρια.
-Ποτέ μην σχεδιάζετε χωρίς το υποκείμενο της επιθυμίας σας. Και κυρίως όταν αυτό είναι αγγούρι.
-Τα αγγούρια δεν είναι επένδυση για όλους.
-------------