1η δημοσίευση στο blog, που συμμετέχουμε, «Ούτε ένα βήμα πίσω» τη Δευτέρα, 10 Νοεμβρίου 2008
Ενώ η εκλογή Ομπάμα δεν ήταν ακόμη πραγματικότητα και η Προεδρολογία δέσποζε στα ΜΜΕ, παγκοσμίως, η ΑΕΚ ερχόταν αντιμέτωπη, για μια ακόμη φορά με τη δική της κενή θέση στο επίπεδο αυτό. Οι αντι-Νικολαΐδικοί πανηγύρισαν, οι Ντεμικοί και οι ΑΕΚτζήδες πάγωσαν, οι αντίπαλοι έτριβαν τα χέρια τους παρασκηνιακά.
Τις ίδιες μέρες η Πηνελόπη μας έγραφε ένα άρθρο με τίτλο «Η πολιτική δεν είναι ποδόσφαιρο» πραγματευόμενη όσα κοινά δεν πρέπει να έχει η πολιτική με το αγαπημένο άθλημα σε επίπεδο οπαδικής συμπεριφοράς. Εκεί λοιπόν εκφράστηκε από αρκετούς, μεταξύ των οποίων και η υπογράφουσα, η άποψη πως το ποδόσφαιρο έχει στοιχεία τέτοια –στρατηγική, κανόνες συμπεριφοράς κ.λπ.- που αν η πολιτική τα εφάρμοζε ίσως όλα να ήταν καλύτερα για την ελληνική πραγματικότητα.
Στην Κυριακάτικη Αυγή (9/11/2008-Άρθρα θέματα) και στη στήλη Αριστερό Εξτρέμ, ο Τζούλιος Συναδινός σε άρθρο του με τίτλο «Μια ήττα με παρακαταθήκη» προσεγγίζει το κενό Προέδρου στην ΑΕΚ με έναν περισσότερο πολιτικό τρόπο, διατυπώνοντας την άποψη ότι πραγματικά αποτελεί παρακαταθήκη η Προεδρία του Νικολαΐδη. Θεωρώντας ότι η παραίτηση του Ντέμη αποτελεί απώλεια για το ελληνικό ποδόσφαιρο, εφόσον δεν είναι μόνο προσωπική του αποτυχία αλλά συνολικά του πνεύματος που εξέπεμψε για το άθλημα, ολόκληρη η ομάδα Νικολαΐδη, επισημαίνει ότι η κατεστημένη αντίδραση, το σύστημα του ελληνικού ποδοσφαίρου, ενταφιάζει κάθε προσπάθεια αλλαγής, μιας αλλαγής που διαπιστώθηκε και σε διαχειριστικό επίπεδο μια και ο Ντέμης Νικολαΐδης ζήτησε τη στήριξη και τη συμμετοχή των φιλάθλων για την ανατροπή.
Χωρίς να τίθεται θέμα αμφισβήτησης της ορθότητας των προβλέψεων που είχε κάνει ο ίδιος δημοσιογράφος πριν από δύο χρόνια, ούτε και για το φίλαθλο πνεύμα –και φιλικό προς την ΑΕΚ- που διέπει συνολικά το εξαιρετικό άρθρο του, στάθηκα ιδιαίτερα σε δυο τρία σημεία που μου έφεραν στο νου το δημοσίευμα της Πηνελόπης. Αυτά τα σημεία για τα οποία πιστεύω ότι αποτελούν πραγματικά θέμα συζήτησης, όχι μόνο για την ΑΕΚ, αλλά και για την κάθε ομάδα που τρέχει με τα πόδια να προλάβει τις άλλες που βρίσκονται επάνω σε επιχειρηματικά άρματα.
Στάθηκα ιδιαίτερα σε ό,τι σχετίζεται με το «λαϊκό» προφίλ των ποδοσφαιρικών ομάδων χωρίς να προσπεράσω το παράδειγμα της Μπαρτσελόνα που δίνει ο Τζούλιο Συναδινός, αναφέροντας μεταξύ άλλων:
«Όμως και το δικό του αποτέλεσμα θα κριθεί από τη στάση του στα ίδια συγκρουσιακά επίδικα, ακριβώς στα ίδια κομβικά σημεία στα οποία απέτυχε ο Νικολαΐδης: λιγότερη έπαρση, ζωντανό όραμα για μια ουσιαστικά λαϊκή ομάδα, αξιοποίηση μεν επενδυτών αλλά προστατεύοντας τους φιλάθλους από τον ενταφιασμό τους σε ένα πελατολόγιο, ρύθμιση των σχέσεων με συμφέροντα και παγιωμένες αντιλήψεις οργανωμένων οπαδών.»
«Μετά τα πρώτα δυο - τρία χρόνια ευφορίας, το σύνθημα για "χιλιάδες μέλη» μετατράπηκε σε "είκοσι χιλιάδες κατόχους διαρκείας". Η λαϊκή συμμετοχή μετατράπηκε σε πρόταση για λέσχη εκλεκτών φιλάθλων έναντι 10 χιλιάδων ευρώ. Η οραματική σχέση φιλάθλου - ομάδας επανήλθε στην καθιερωμένη σχέση πελάτη - ομάδας. Τα τραγούδια μετατράπηκαν σε life-style εκδηλώσεις και το σκηνικό της εμπορευματοποίησης ξαναστήθηκε καλά».
«Θα μπορούσε να πει κανείς ότι ο Νικολαΐδης κατείχε μόνο το 9% του μετοχικού κεφαλαίου, δεν όριζε καταστάσεις, δεν τον άφησαν οι υπόλοιποι μεγαλομέτοχοι και άλλα πολλά. Μπορώ να το αμφισβητήσω ευθέως, αναφέροντας μάλιστα την αδιέξοδη στάση που κράτησε ο ίδιος προσωπικά, σε σχέση με τις υποχρεώσεις της ΠΑΕ απέναντι στο ερασιτεχνικό σωματείο της ΑΕΚ. Ο Νικολαΐδης είχε το λαϊκό έρεισμα, το οποίο απαξίωσε, μαζί με τις όποιες ελπίδες.»
Και εγώ αναρωτιέμαι τι άραγε μπορεί να σημαίνουν οι φράσεις «ουσιαστικά λαϊκή ομάδα», «λαϊκή συμμετοχή» ή «λαϊκό έρεισμα» ειδικά στο ποδόσφαιρο; Μήπως σημαίνουν ότι απαξιώθηκε το άθλημα στη συνείδηση του λαού και χρειάζεται «αναστήλωση»; Πρόκειται για λεκτικούς πλεονασμούς; Μήπως επισημαίνει το «λαϊκό» προφίλ του ποδοσφαίρου ή επιδιώκει να αναδείξει ότι διαχωρίστηκε η ομάδα σε δύο επιμέρους: όνομα, ιδέα και ό,τι περιλαμβάνει η ΑΕΚ - επιχείρηση;
Όποιοι κι αν είναι οι λόγοι που εστιάζει τόσο πολύ ο δημοσιογράφος στο επίθετο αυτό, τα επιχειρήματά του είναι ισχυρά άλλωστε, εγώ σκέφτομαι μήπως ήρθε η ώρα ΚΑΙ εμείς οι ΑΕΚτζήδες να προσγειωθούμε στην πραγματικότητα;
Να πάψουμε να βολτάρουμε στους αιθέρες πάνω από το ΟΑΚΑ (ναι Νίκο σου χρωστάω την ιστορία με την αερομαχία) και να εμπεδώσουμε ότι οι επιχειρήσεις λαϊκής βάσης προϋποθέτουν σχετική εμπειρία και συνειδητοποιημένο κόσμο;
Πότε ο ελληνικός λαός έδειξε τέτοιες, κατάλληλες, συμπεριφορές για να τις δείξει στην περίπτωση της ΑΕΚ; Μήπως στον εμφύλιο; Στη δικτατορία; Στο Πολυτεχνείο; Στη μεταπολίτευση; Για να μην σκεφτούμε και πότε ο Ελληνικός λαός επέλεξε έναν ηγέτη διαφορετικό; Και για να αυτοσαρκαστώ και λίγο, πότε η Αριστερά έφτιαξε επιχειρήσεις λαϊκής βάσης, που υποτίθεται ότι τις διεκδικεί, ή πότε ανέδειξε έναν ξεχωριστό ηγέτη; Σε ποιο ελληνικό κόμμα δεν κυριαρχούν νομενκλατούρες και ρουσφέτι;
Πότε, λοιπόν, σε αυτήν την πραγματικότητα, οι ΑΕΚτζήδες κοίταξαν την ΑΕΚ όπως της αξίζει και όχι ως μέσον κοινωνικής διαφοροποίησης; Το καβαλήσαμε το καλάμι της διαφορετικότητας, φίλοι μου και ξεπεράσαμε την ΑΕΚ. Την καταντήσαμε να έπεται ημών. Την καταντήσαμε να είναι η ομάδα των φίλων της και όχι εμείς οι φίλοι της.
Μήπως, επανέρχομαι, ήρθε η ώρα να καταλάβουμε ότι η ΑΕΚ οφείλει και πρέπει να είναι επιχείρηση τουλάχιστον για να σώσει το «λαϊκό brand name» και εμείς να στηρίξουμε και να υποστηρίξουμε μια επιχειρηματική δράση, εφόσον βέβαια αυτή είναι για την ομάδα μας και μόνο γι΄αυτήν;
Να μην σκεπτόμαστε κατά το δοκούν κι όταν χρωστάμε να μιλάμε με οικονομικούς όρους αλλά όταν υπάρχει λύση να το γυρνάμε στο συναίσθημα. Η περίπτωση του γηπέδου είναι τυπική αυτής τέτοιας συμπεριφοράς. Ένα νέο γήπεδο θα έφερνε τα χρήματα στην ομάδα που όλοι επιθυμούσαμε. Όταν έφτασε όμως η ώρα εμείς το θέλαμε εκεί ΑΚΡΙΒΩΣ που ήταν το γκρεμισμένο μας. Όταν η διαιτησία μας αδικούσε μιλάγαμε και πάλι με οικονομικούς όρους, όταν όμως μας πριμοδοτούσε βάζαμε την ΑΕΚ-ιδέα μπροστά. Όταν μοιράζονταν τα διαρκείας μιλάγαμε για «καπιταλισμό», όταν μπορούσαμε να αγοράζουμε παίκτες μιλάγαμε για «μαγκιά».
Μήπως πρέπει να πάρουμε χαμπάρι ότι στο Κοκκαλιστάν ή Βαρδινογιαννιστάν, μόνο με επιχειρηματικούς όρους μπορείς να κρατηθείς; Σε ένα πρωτάθλημα που η πίτα είναι μοιρασμένη κυρίως σε δύο, με την ΑΕΚ τρίτη να κατέχει επίσης ικανό κομμάτι, και τους άλλους να γλείφουν την άχνη, τι άλλο μπορεί να κάνει η ομάδα;
Τελικά μήπως πρέπει να κατανοήσουμε ότι η ΑΕΚ δεν είναι κόμμα και ως εκ τούτου δεν μπορεί να διοικηθεί από τις κερκίδες;
Ενώ η εκλογή Ομπάμα δεν ήταν ακόμη πραγματικότητα και η Προεδρολογία δέσποζε στα ΜΜΕ, παγκοσμίως, η ΑΕΚ ερχόταν αντιμέτωπη, για μια ακόμη φορά με τη δική της κενή θέση στο επίπεδο αυτό. Οι αντι-Νικολαΐδικοί πανηγύρισαν, οι Ντεμικοί και οι ΑΕΚτζήδες πάγωσαν, οι αντίπαλοι έτριβαν τα χέρια τους παρασκηνιακά.
Τις ίδιες μέρες η Πηνελόπη μας έγραφε ένα άρθρο με τίτλο «Η πολιτική δεν είναι ποδόσφαιρο» πραγματευόμενη όσα κοινά δεν πρέπει να έχει η πολιτική με το αγαπημένο άθλημα σε επίπεδο οπαδικής συμπεριφοράς. Εκεί λοιπόν εκφράστηκε από αρκετούς, μεταξύ των οποίων και η υπογράφουσα, η άποψη πως το ποδόσφαιρο έχει στοιχεία τέτοια –στρατηγική, κανόνες συμπεριφοράς κ.λπ.- που αν η πολιτική τα εφάρμοζε ίσως όλα να ήταν καλύτερα για την ελληνική πραγματικότητα.
Στην Κυριακάτικη Αυγή (9/11/2008-Άρθρα θέματα) και στη στήλη Αριστερό Εξτρέμ, ο Τζούλιος Συναδινός σε άρθρο του με τίτλο «Μια ήττα με παρακαταθήκη» προσεγγίζει το κενό Προέδρου στην ΑΕΚ με έναν περισσότερο πολιτικό τρόπο, διατυπώνοντας την άποψη ότι πραγματικά αποτελεί παρακαταθήκη η Προεδρία του Νικολαΐδη. Θεωρώντας ότι η παραίτηση του Ντέμη αποτελεί απώλεια για το ελληνικό ποδόσφαιρο, εφόσον δεν είναι μόνο προσωπική του αποτυχία αλλά συνολικά του πνεύματος που εξέπεμψε για το άθλημα, ολόκληρη η ομάδα Νικολαΐδη, επισημαίνει ότι η κατεστημένη αντίδραση, το σύστημα του ελληνικού ποδοσφαίρου, ενταφιάζει κάθε προσπάθεια αλλαγής, μιας αλλαγής που διαπιστώθηκε και σε διαχειριστικό επίπεδο μια και ο Ντέμης Νικολαΐδης ζήτησε τη στήριξη και τη συμμετοχή των φιλάθλων για την ανατροπή.
Χωρίς να τίθεται θέμα αμφισβήτησης της ορθότητας των προβλέψεων που είχε κάνει ο ίδιος δημοσιογράφος πριν από δύο χρόνια, ούτε και για το φίλαθλο πνεύμα –και φιλικό προς την ΑΕΚ- που διέπει συνολικά το εξαιρετικό άρθρο του, στάθηκα ιδιαίτερα σε δυο τρία σημεία που μου έφεραν στο νου το δημοσίευμα της Πηνελόπης. Αυτά τα σημεία για τα οποία πιστεύω ότι αποτελούν πραγματικά θέμα συζήτησης, όχι μόνο για την ΑΕΚ, αλλά και για την κάθε ομάδα που τρέχει με τα πόδια να προλάβει τις άλλες που βρίσκονται επάνω σε επιχειρηματικά άρματα.
Στάθηκα ιδιαίτερα σε ό,τι σχετίζεται με το «λαϊκό» προφίλ των ποδοσφαιρικών ομάδων χωρίς να προσπεράσω το παράδειγμα της Μπαρτσελόνα που δίνει ο Τζούλιο Συναδινός, αναφέροντας μεταξύ άλλων:
«Όμως και το δικό του αποτέλεσμα θα κριθεί από τη στάση του στα ίδια συγκρουσιακά επίδικα, ακριβώς στα ίδια κομβικά σημεία στα οποία απέτυχε ο Νικολαΐδης: λιγότερη έπαρση, ζωντανό όραμα για μια ουσιαστικά λαϊκή ομάδα, αξιοποίηση μεν επενδυτών αλλά προστατεύοντας τους φιλάθλους από τον ενταφιασμό τους σε ένα πελατολόγιο, ρύθμιση των σχέσεων με συμφέροντα και παγιωμένες αντιλήψεις οργανωμένων οπαδών.»
«Μετά τα πρώτα δυο - τρία χρόνια ευφορίας, το σύνθημα για "χιλιάδες μέλη» μετατράπηκε σε "είκοσι χιλιάδες κατόχους διαρκείας". Η λαϊκή συμμετοχή μετατράπηκε σε πρόταση για λέσχη εκλεκτών φιλάθλων έναντι 10 χιλιάδων ευρώ. Η οραματική σχέση φιλάθλου - ομάδας επανήλθε στην καθιερωμένη σχέση πελάτη - ομάδας. Τα τραγούδια μετατράπηκαν σε life-style εκδηλώσεις και το σκηνικό της εμπορευματοποίησης ξαναστήθηκε καλά».
«Θα μπορούσε να πει κανείς ότι ο Νικολαΐδης κατείχε μόνο το 9% του μετοχικού κεφαλαίου, δεν όριζε καταστάσεις, δεν τον άφησαν οι υπόλοιποι μεγαλομέτοχοι και άλλα πολλά. Μπορώ να το αμφισβητήσω ευθέως, αναφέροντας μάλιστα την αδιέξοδη στάση που κράτησε ο ίδιος προσωπικά, σε σχέση με τις υποχρεώσεις της ΠΑΕ απέναντι στο ερασιτεχνικό σωματείο της ΑΕΚ. Ο Νικολαΐδης είχε το λαϊκό έρεισμα, το οποίο απαξίωσε, μαζί με τις όποιες ελπίδες.»
Και εγώ αναρωτιέμαι τι άραγε μπορεί να σημαίνουν οι φράσεις «ουσιαστικά λαϊκή ομάδα», «λαϊκή συμμετοχή» ή «λαϊκό έρεισμα» ειδικά στο ποδόσφαιρο; Μήπως σημαίνουν ότι απαξιώθηκε το άθλημα στη συνείδηση του λαού και χρειάζεται «αναστήλωση»; Πρόκειται για λεκτικούς πλεονασμούς; Μήπως επισημαίνει το «λαϊκό» προφίλ του ποδοσφαίρου ή επιδιώκει να αναδείξει ότι διαχωρίστηκε η ομάδα σε δύο επιμέρους: όνομα, ιδέα και ό,τι περιλαμβάνει η ΑΕΚ - επιχείρηση;
Όποιοι κι αν είναι οι λόγοι που εστιάζει τόσο πολύ ο δημοσιογράφος στο επίθετο αυτό, τα επιχειρήματά του είναι ισχυρά άλλωστε, εγώ σκέφτομαι μήπως ήρθε η ώρα ΚΑΙ εμείς οι ΑΕΚτζήδες να προσγειωθούμε στην πραγματικότητα;
Να πάψουμε να βολτάρουμε στους αιθέρες πάνω από το ΟΑΚΑ (ναι Νίκο σου χρωστάω την ιστορία με την αερομαχία) και να εμπεδώσουμε ότι οι επιχειρήσεις λαϊκής βάσης προϋποθέτουν σχετική εμπειρία και συνειδητοποιημένο κόσμο;
Πότε ο ελληνικός λαός έδειξε τέτοιες, κατάλληλες, συμπεριφορές για να τις δείξει στην περίπτωση της ΑΕΚ; Μήπως στον εμφύλιο; Στη δικτατορία; Στο Πολυτεχνείο; Στη μεταπολίτευση; Για να μην σκεφτούμε και πότε ο Ελληνικός λαός επέλεξε έναν ηγέτη διαφορετικό; Και για να αυτοσαρκαστώ και λίγο, πότε η Αριστερά έφτιαξε επιχειρήσεις λαϊκής βάσης, που υποτίθεται ότι τις διεκδικεί, ή πότε ανέδειξε έναν ξεχωριστό ηγέτη; Σε ποιο ελληνικό κόμμα δεν κυριαρχούν νομενκλατούρες και ρουσφέτι;
Πότε, λοιπόν, σε αυτήν την πραγματικότητα, οι ΑΕΚτζήδες κοίταξαν την ΑΕΚ όπως της αξίζει και όχι ως μέσον κοινωνικής διαφοροποίησης; Το καβαλήσαμε το καλάμι της διαφορετικότητας, φίλοι μου και ξεπεράσαμε την ΑΕΚ. Την καταντήσαμε να έπεται ημών. Την καταντήσαμε να είναι η ομάδα των φίλων της και όχι εμείς οι φίλοι της.
Μήπως, επανέρχομαι, ήρθε η ώρα να καταλάβουμε ότι η ΑΕΚ οφείλει και πρέπει να είναι επιχείρηση τουλάχιστον για να σώσει το «λαϊκό brand name» και εμείς να στηρίξουμε και να υποστηρίξουμε μια επιχειρηματική δράση, εφόσον βέβαια αυτή είναι για την ομάδα μας και μόνο γι΄αυτήν;
Να μην σκεπτόμαστε κατά το δοκούν κι όταν χρωστάμε να μιλάμε με οικονομικούς όρους αλλά όταν υπάρχει λύση να το γυρνάμε στο συναίσθημα. Η περίπτωση του γηπέδου είναι τυπική αυτής τέτοιας συμπεριφοράς. Ένα νέο γήπεδο θα έφερνε τα χρήματα στην ομάδα που όλοι επιθυμούσαμε. Όταν έφτασε όμως η ώρα εμείς το θέλαμε εκεί ΑΚΡΙΒΩΣ που ήταν το γκρεμισμένο μας. Όταν η διαιτησία μας αδικούσε μιλάγαμε και πάλι με οικονομικούς όρους, όταν όμως μας πριμοδοτούσε βάζαμε την ΑΕΚ-ιδέα μπροστά. Όταν μοιράζονταν τα διαρκείας μιλάγαμε για «καπιταλισμό», όταν μπορούσαμε να αγοράζουμε παίκτες μιλάγαμε για «μαγκιά».
Μήπως πρέπει να πάρουμε χαμπάρι ότι στο Κοκκαλιστάν ή Βαρδινογιαννιστάν, μόνο με επιχειρηματικούς όρους μπορείς να κρατηθείς; Σε ένα πρωτάθλημα που η πίτα είναι μοιρασμένη κυρίως σε δύο, με την ΑΕΚ τρίτη να κατέχει επίσης ικανό κομμάτι, και τους άλλους να γλείφουν την άχνη, τι άλλο μπορεί να κάνει η ομάδα;
Τελικά μήπως πρέπει να κατανοήσουμε ότι η ΑΕΚ δεν είναι κόμμα και ως εκ τούτου δεν μπορεί να διοικηθεί από τις κερκίδες;
----------------
