Τον Σερ Πίτερ Αλεξάντερ Ουστίνοφ οι περισσότεροι από εμάς έχουμε ταυτίσει με τον Ηρακλή Πουαρό, τον πανέξυπνο, πλην ιδιόμορφο, χαρακτήρα που έπλασε η Αγκάθα Κρίστι. Ωστόσο ο Ουστίνοφ, εκτός από ηθοποιός, υπήρξε συγγραφέας, σκηνοθέτης, σεναριογράφος, δημοσιογράφος, αφηγητής, παρουσιαστής και διπλωμάτης τουλάχιστον, έτσι ώστε δικαίως μπορούμε να τον χαρακτηρίσουμε ως έναν από τους πλέον χαρισματικούς ανθρώπους του 20ου αιώνα. Γεννήθηκε στις 16 Απριλίου 1921 στο Σουίς Κότατζ του Λονδίνου με καταγωγή από τη Ρωσία, Αιθιοπία και Γερμανία. Ο προπάππος του, από τον πατέρα του, ήταν Εβραίος πρόσφυγας από την Κρακοβία και αργότερα ως μέλος ελβετογερμανικής ιεραποστολής μετοίκησε στην Αιθιοπία όπου και παντρεύτηκε. Ο «ευγενής» πατέρας του, Γιόχαν φον Ουστίνοφ, είχε υπηρετήσει στη γερμανική αεροπορία κατά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και αργότερα τη δεκαετία του 1930 ως δημοσιογράφος ενός επίσης γερμανικού ειδησεογραφικού πρακτορείου. Περίπου δύο χρόνια μετά την άνοδο του Χίτλερ στην εξουσία (1935) ο Γιόχαν άρχισε να δουλεύει για τη βρετανική στρατιωτική υπηρεσία πληροφοριών ΜΙ5, ενώ πήρε και τη βρετανική υπηκοότητα για να αποφύγει τις διώξεις. Ορισμένοι συγγραφείς ισχυρίζονται, μάλιστα, ότι ο πατέρας του Ουστίνοφ ήταν ο γνωστός πράκτορας με το κωδικό όνομα U35 ενώ ο ίδιος αναφέρει σε βιβλία του ότι στο σπίτι τους γίνονταν συναντήσεις Γερμανών και Βρετανών στρατιωτικών. Η μητέρα του Ναντέζντα Λεοντίενβα «Νάντια» Μπενουά ήταν ζωγράφος και χορογράφος ρώσικων μπαλέτων με καταγωγή από τη Ρωσία, Γαλλία και Ιταλία. Ο πατέρας της, Λεόν Μπενουά, υπήρξε αυτοκρατορικός αρχιτέκτονας και κάτοχος του πρώτου και περίφημου έργου του Λεονάρντο ντα Βίντσι με τίτλο «Madonna and child with flowers» που είναι γνωστό ως «Benois Madonna», ενώ ο θείος της Αλεξάντερ Μπενουά υπήρξε σκηνογράφος μπαλέτου και συνεργάτης του Στραβίνσκι. Η γαλλική καταγωγή οφείλεται στον προπάππο της, σεφ στο επάγγελμα, ο οποίος με την έκρηξη της Γαλλικής Επανάστασης, έφυγε από τη χώρα του για να γίνει σεφ του Τσάρου.
Εικόνες από ταινία «τόνωσης του ηθικού» την περίοδο του πολέμου. Εκτός από τον Ουστίνοφ, διακρίνονται ο Ντέιβιντ Νίβεν και ο Τρέβορ Χάουαρντ.
Τέσσερα χρόνια αργότερα (1955) συμπρωταγωνίστησε με τον Χάμφρεϊ Μπόγκαρτ και τον Άλντο Ρέι στη χριστουγεννιάτικη κωμωδία «Δεν υπάρχουν άγγελοι» παίζοντας το ρόλο ενός από τους τρεις δραπέτες οι οποίοι τελικά επέλεξαν να γυρίσουν πίσω στη… γαλήνη της φυλακής μια και δεν άντεξαν τον έξω κόσμο! Η καριέρα του συνεχίστηκε με επιτυχίες όπως το «Ρομανόφ και Ιουλιέτα» (1956) θεατρικό έργο ιδιαίτερα χλευαστικό για τον Ψυχρό Πόλεμο που εκτυλίσσεται στην μυθική ευρωπαϊκή χώρα Κονκορντία. Τη χώρα φλερτάρουν τόσο οι Αμερικανοί όσο και οι Σοβιετικοί, ωστόσο τα παιδιά των εκεί διπλωματών τους, ερωτεύονται και οι οικογένειες γίνονται … Καπουλέτοι και Μοντέγοι.
.
.
Παρ΄ όλα αυτά ο ρόλος εκείνος για τον οποίο θαρρείς ότι είχε κοπεί και ραφτεί στα μέτρα του ήταν η ενσάρκωση του Ηρακλή Πουαρό στο φιλμ «Έγκλημα στο Νείλο» οπότε θεωρούμε ότι ο χαρακτήρας της Αγκάθα Κρίστι αναδείχθηκε ίσως και καλύτερα από τα βιβλία. Ο Ουστίνοφ, στο ρόλο του «αστείου» Βέλγου ιδιωτικού ντεντέκτιβ, κλήθηκε να λύσει μια εξαιρετικά δύσκολη υπόθεση αναζητώντας τον πλέον μυστηριώδη δολοφόνο στην καριέρα του. Το φιλμ προτάθηκε για τα βραβεία Όσκαρ, της βρετανικής ακαδημίας κινηματογράφου (BAFTA), Έντγκαρ Άλαν Πόε, Ίβινινγκ Στάνταρντ Φιλμ όπως για τη Χρυσή Σφαίρα και το Νάσιοναλ Μπορντ οφ Ριβιού, αποσπώντας αρκετά από αυτά κα ειδικότερα ο Ουστίνοφ παρέλαβε το Ίβινινγκ Στάνταρντ Φιλμ στην κατηγορία πρώτου ανδρικού ρόλου. Αν και οι παραγωγοί δεν κατάφεραν να ξεπεράσουν σε αριθμό εισιτήριων το «Έγκλημα στο Όριαν Eξπρές» την άλλη μεγάλη επιτυχία που βασιζόταν σε βιβλίο της Κρίστι που προτάθηκε, το φιλμ έκοψε 17 εκατομμύρια εισιτήρια με αποτέλεσμα να ακολουθήσουν και άλλα όπως «Κακό κάτω από τον ήλιο» (1982), «Ραντεβού με τον θάνατο» (1988), «Δεκατρείς σε δείπνο (1985), «Η αφροσύνη του νεκρού» (1986), «Τραγωδία σε Τρεις πράξεις» (1986). Εδώ αξίζει να σημειωθεί ότι στο καστ του «Όριαν Εξπρές» που επέβαινε ως Πουαρό ο Άλμπερτ Φίνεϊ, περιλαμβάνονταν μεγάλα ονόματα του κινηματογράφου όπως οι: Ίνγκριτ Μπέργκμαν, Λορίν Μπακόλ, Σον Κόνερι, Μισέλ Γιορκ, Βανέσα Ρεντγκρέιβ, Ζακλίν Μπισέ, Άντονι Πέρκινς κ.ά., αλλά και ένας Έλληνας, ο Τζορτζ Κουλούρης, στο ρόλο του γιατρού Κωνσταντίνου. Όπως γίνεται αντιληπτό με ένα τέτοιο καστ η επιτυχία ήταν μοιρασμένη σε πολλούς ηθοποιούς ενώ στο «Έγκλημα στο Νείλο» αναντίρρητα ο Ηρακλής Πουαρό-Πίτερ Ουστίνοφ είχε τη μερίδα του λέοντος.
Συνομιλώντας με τον Κέρμιτ, ως γκεστ σταρ στο Μάπετ Σόου (1976)
Ο Πίτερ Ουστίνοφ εκτός από την υποκριτική, σκηνοθετική και συγγραφική του δραστηριότητα ανέπτυξε και μεγάλη κοινωνικοπολιτική δράση και μάλιστα σε διεθνές επίπεδο. Χρήσιμο εργαλείο υπήρξε η γλωσσομάθειά του καθώς το πολυπολιτισμικό και πολυεθνοτικό προφίλ των προγόνων του, του έδωσαν την ευκαιρία να μάθει άριστα την αγγλική, γαλλική, ισπανική, ιταλική, γερμανική και ρωσική γλώσσα, συμπεριλαμβανομένων και των διαλέκτων, ενώ γνώριζε λίγο την ελληνική και τουρκική. Μόνιμος κάτοικος από το 1960 της Ελβετίας και πολίτης της χώρας αυτής, για να αποφεύγει την υψηλή φορολόγηση των υψηλών εισοδημάτων που επιβλήθηκε στο Ηνωμένο Βασίλειο, πολύ σύντομα έγινε Πρέσβης Καλής Θέλησης της UNICEF (1969). Θέση που διατήρησε μέχρι το θάνατό του και από την οποία του δόθηκε η ευκαιρία να προσφέρει στα «Παιδιά του Κατώτερου Θεού». Ταυτόχρονα από το 1991 προέδρευε της ΜΚΟ «World Federalist Movement» με το όνειρο μιας μόνο χώρας σε όλη τη Γη, θέση την οποία κατείχε επίσης μέχρι το θάνατό του.
O Ουστίνοφ με παιδιά στην Καμπότζη. Φωτό: Charton
Στο πλαίσιο αυτών των δραστηριοτήτων είχε την ατυχία να γίνει μάρτυρας της δολοφονίας της Ίντιρα Γκάντι. Πράγματι την ημέρα που δολοφονήθηκε, από δύο σωματοφύλακές της, η Ινδή Πρωθυπουργός (31/10/1984) είχε ραντεβού μαζί του σε συνέντευξη που θα ενσωματωνόταν σε ντοκιμαντέρ της ιρλανδικής τηλεόρασης. Επίσης είναι γνωστό πως ο Ουστίνοφ υποστήριζε την κινεζική κυβέρνηση, χωρίς να χάνει ευκαιρία να το δημοσιοποιήσει όπως σε μια ομιλία του στο Πανεπιστήμιο Ντάρχαμ (2000), που υποστήριξε πως «οι άνθρωποι διαμαρτύρονται επειδή η κινεζική κυβέρνηση δεν σέβεται περισσότερο τα ανθρώπινα δικαιώματα. Αλλά με έναν πληθυσμό τέτοιου μεγέθους είναι πολύ δύσκολο να έχουν την ίδια στάση για τα ανθρώπινα δικαιώματα». Ο Ουστίνοφ δεν παρέλειψε να τοποθετηθεί και για τον πόλεμο του Ιράκ (2003) παρομοιάζοντας σε συνέντευξή του τον Τζορτζ Μπους με τον Νέρωνα!
Την εποχή που ήταν πρύτανης στο Πανεπιστήμιο Ντάρχαμ.
