Αυλαία, ασύστατοι! Αιμορραγούν ως και οι πέτρες, σ’ αυτόν τον άνυδρο καιρό! ΑΥΛΑΙΑ (Γ. Μπλάνας, Στασιωτικό 53o)

10/2/09

Σύλβια Πλαθ

Αυτοπροσωπογραφία της Σύλβια Πλαθ © Estate of Sylvia Plath


Μέχρι την 11η Φεβρουαρίου 1963 η Σύλβια Πλαθ ασκούσε μόνο την τέχνη του γραπτού λόγου. Εκείνη τη μέρα μεσουράνησε στο στερέωμα μιας άλλης τέχνης. Της τέχνης του θανάτου, για την οποία έγραψε η ίδια:

Το να πεθαίνεις
Είναι μια τέχνη, όπως και καθετί άλλο.
Εγώ το κάνω εξαιρετικά καλά.
Έτσι όπως το κάνω είναι σαν κόλαση.
Έτσι όπως το κάνω μοιάζει αληθινό.
Μπορείς να πεις ότι έχω το χάρισμα.
(Απόσπασμα από το ποίημα «Λαίδη Λάζαρος»)


Δεν μπορώ να μην συμφωνήσω μαζί της. Γι΄ αυτό άλλωστε αδυνατώ να προσεγγίσω αυτό το είδος της τέχνης . Αντίθετα από ό,τι έγραψε μέχρι εκείνη την μέρα, έστω κι αν διακατέχονται από την επιθυμία του τέλους. Απολογητικά, εξομολογητικά, νοσταλγικά και ειλικρινή. Έτσι θεωρώντας τα από την αντίπερα όχθη, μπορούν και να αποτελούν «βούτυρο στο ψωμί» όλων όσων κάνουν τέχνη την ζωή. Γι΄ αυτό μου αρέσει ό,τι έγραψε η Σύλβια Πλαθ.

Η Σύλβια Πλαθ εκτός από το εξαιρετικό χάρισμα της γραφής, που πολλοί θεωρούν ότι το θυσίασε κάνοντας τέχνη για την τέχνη -γιατί αυτό έκανε τελικά γράφοντας για το θάνατο, είχε και το εξαιρετικό χάρισμα να μην χρειάζεται καμιά «ομπρέλα». Μόνη της αντιλαμβανόταν τον κόσμο και τον αντιλαμβανόταν ενιαία. Έτσι κατάφερε να αποτυπώσει απλά καθημερινά πράγματα με τόσο αυθορμητισμό, όπως χαρακτηριστικά αναφέρει η Α. Χατζηασλάνη στον πρόλογο των Ημερολογίων.

Για τα 45 χρόνια απουσίας της, ξεχώρισα ένα δικό της κείμενο που δεν «μυρίζει» θάνατο, για να το χαρίσω σε όλους εσάς που εκθέτετε ένα κομμάτι του εαυτού σας στις οθόνες, ανώνυμα ή επώνυμα.

«Νομίζω πως η προσωπική εμπειρία δε θα ΄πρεπε να ΄ναι ένα είδος κλειστό κουτί ή μια ναρκισσευόμενη εμπειρία που καθρεφτίζει τον εαυτό της. Πιστεύω πως πρέπει να ΄ναι σχετική με γενικές καταστάσεις όπως η Χιροσίμα και το Νταχάου…».

Για τη Σύλβια Πλαθ
-Η ζωή της από τη Βικιπαίδεια
-Οι Λογοτεχνικές Συγγένειες της Σύλβια Πλαθ: Αναζητώντας το Παρελθόν, Γαλουχώντας το Παρόν και το Μέλλον, του Βασίλη Μανουσάκη από το Poema.

Πηγές
-Σύλβια Πλαθ (1984) Ο Γυάλινος Κώδων, μτφ. Γιάννα Νικολίτσα, Επίλογος Γιάννης Πατσάκας, Αθήνα: εκδ. Αίολος.
-Σύλβια Πλαθ (1982) Πρόζες – Ημερολόγιο, μτφ, Ανθή Χατζηασλάνη, Αθήνα: εκδ. εναλλακτική ομάδα δέκα.
-Αφιέρωμα στη Σύλβια Πλαθ από το stixoi.info

Το πορτρέτο από το Institute of Contemporary Arts
.